Trendline là một loại công cụ kỹ thuật, dùng để xác nhận và phân tích xu hướng thị trường. Trendline có thể được xem là công cụ căn bản nhất mà bất kỳ một trader nào cũng cần phải nắm rõ và sử dụng tốt. Tuy nhiên, cũng vì nó quá căn bản, quá đơn giản nên nhiều trader mới dường như không xem trọng, chạy theo những chỉ báo phức tạp hoặc sử dụng trendline không hiệu quả.
Bạn nên nhớ rằng, xu hướng trong giao dịch tài chính là yếu tố quan trọng nhất, xác định và phân tích đúng xu hướng, bạn đã thành công được một nửa. Mặc dù là công cụ cơ bản nhưng nếu biết cách sử dụng, trendline sẽ phát huy khả năng xác định xu hướng một cách tuyệt vời, đồng thời mang lại cho bạn những chiến lược giao dịch rất hiệu quả.
Trong bài viết lần này, quocdunginvest.com sẽ giới thiệu đến các bạn những nội dung chi tiết hơn về trendline, về cách vẽ chuẩn xác nhất và một số chiến lược giao dịch với trendline mà những trader mới có thể áp dụng được. Cùng theo dõi nhé.
Trendline là gì? Có bao nhiêu loại?
Trendline là gì?
Trước hết là cần nắm khái niệm xu hướng. Xu hướng (trend) là di chuyển của giá cả theo một hướng nhất định trên một khoảng thời gian nhất định. Giá có thể di chuyển đi lên (xu hướng tăng – uptrend), đi xuống (xu hướng giảm – downtrend) hay đi ngang (sideway).
Theo lý thuyết Dow, nguồn gốc của phân tích kỹ thuật, thì trong một xu hướng tăng, không phải lúc nào giá cũng đi lên mà sẽ có những lúc thị trường điều chỉnh giảm, hay trong một xu hướng giảm, giá không luôn luôn đi xuống mà sẽ có những đợt tăng điều chỉnh. Nguyên tắc di chuyển này tạo ra các đỉnh và đáy trong một xu hướng. Mà đỉnh và đáy lại chính là yếu tố để xác định được trendline.
Trendline hay đường xu hướng là đường thẳng nối các đỉnh hoặc các đáy được tạo thành từ chính sự di chuyển của giá trong quá khứ. Nhìn vào trendline có thể biết ngay thị trường đang trong xu hướng nào, đồng thời cung cấp một số tín hiệu để trader có thể dự đoán về sự thay đổi của xu hướng trong tương lai.
Việc nối các đỉnh hoặc các đáy lại với nhau giúp cho trendline đóng vai trò như các ngưỡng hỗ trợ, kháng cự mà chúng ta vẫn hay xác định và sử dụng.
Trendline có bao nhiêu loại?
Trend có 3 loại thì trendline cũng có 3 loại, tương ứng với 3 xu hướng của thị trường.
- Đường trendline của xu hướng tăng
- Đường trendline của xu hướng giảm
- Đường trendline của xu hướng đi ngang
Đường trendline của xu hướng tăng là đường thẳng nối các đáy lại với nhau. Lúc này, phần lớn các mức giá đều nằm phía trên đường trendline, trendline đóng vai trò như một ngưỡng hỗ trợ.
Đường trendline của xu hướng giảm là đường thẳng nối các đỉnh lại với nhau. Lúc này, phần lớn các mức giá đều nằm phía dưới đường trendline, trendline đóng vai trò như một ngưỡng kháng cự.
Trong xu hướng sideway, trendline bao gồm 2 đường, một đường nối các đỉnh (ngưỡng kháng cự) và một đường nối các đáy (hỗ trợ), sao cho phần lớn các mức giá đều di chuyển bên trong phạm vi 2 đường này.
Cách vẽ trendline chi tiết và chuẩn xác
Để vẽ trendline cho một xu hướng, các bạn cần tuân thủ đúng 2 nguyên tắc sau:
Nguyên tắc thứ nhất: phải có ít nhất 2 đỉnh, 2 đáy được hình thành
Để vẽ được trendline, điều đầu tiên cần làm chính là nhận biết xu hướng hiện tại, biết được xu hướng là đang tăng, đang giảm hay đi ngang thì mới xác được đường trendline sẽ vẽ qua các đáy hay các đỉnh.
Và để nhận biết xu hướng trong trường hợp này, các bạn chỉ việc dựa vào cấu trúc của xu hướng thông qua hành vi của giá. Nếu giá tạo đỉnh sau cao hơn đỉnh trước và đáy sau cao hơn đáy trước thì thị trường đang trong xu hướng tăng. Ngược lại, nếu giá tạo đỉnh sau thấp hơn đỉnh trước và đáy sau thấp hơn đáy trước thì thị trường đang trong xu hướng giảm. Giá tạo đáy sau bằng hoặc gần bằng đáy trước, đỉnh sau bằng hoặc gần bằng đỉnh trước thì thị trường đang đi ngang. Chính vì thế, phải có ít nhất 2 đỉnh, 2 đáy được hình thành thì chúng ta mới biết được xu hướng hiện tại, từ đó xác định trendline cho xu hướng.
Nguyên tắc thứ hai: cần thêm một đỉnh hoặc 1 đáy nữa để đường xu hướng được xác nhận.
Đối với xu hướng tăng, sau khi vẽ được trendline, để chứng tỏ trendline này có lực cản mạnh, phát huy được vai trò của một ngưỡng hỗ trợ quan trọng thì phải có ít nhất 1 lần nữa giá chạm vào trendline và quay đầu đi lên, hay nói cách khác, cần thêm một đáy nữa hình thành tại trendline.
Tương tự, đối với xu hướng giảm, một trendline được xác nhận lại khi có ít nhất 1 đỉnh nữa hình thành tại trendline.
Ví dụ 1: cách vẽ đường xu hướng
Đỉnh 1 cao hơn đỉnh liền trước nó, lúc này, xu hướng tăng phía trước chưa bị phá vỡ. Tiếp đến, giá tạo đáy 1, vẫn cao hơn đáy phía trước nhưng khoảng cách không chênh lệch nhiều, cho thấy có vẻ như lực bán đang bắt đầu mạnh lên.
Sau đó, đỉnh 2 hình thành thấp hơn đỉnh 1 🡪 cấu trúc xu hướng tăng phía trước bị phá vỡ. Đáy 2 hình thành thấp hơn đáy 1 🡪 xu hướng giảm chính thức được xác nhận bắt đầu.
Để vẽ trendline cho xu hướng giảm, các bạn chỉ việc nối 2 đỉnh 1 và 2 lại với nhau.
Giá tiếp tục di chuyển và tạo đỉnh thứ 3, chạm vào trendline và quay đầu đi xuống, điều này thỏa mãn nguyên tắc thứ 2, lực cản của trendline được xác nhận. Lúc này, các bạn đã hoàn toàn có thể sử dụng trendline như một ngưỡng kháng cự quan trọng.
Ngay sau đỉnh 3, lại liên tiếp 2 lần giá điều chỉnh tăng, chạm vào trendline và quay đầu đi xuống, cho đến khi trendline bị phá vỡ thì xu hướng giảm chính thức bị đảo chiều.
Ví dụ 2: cách vẽ đường xu hướng
- Đỉnh số 1 làm phá vỡ cấu trúc của xu hướng giảm phía trước
- Đáy 2, đỉnh 2 hình thành cao hơn đáy 1, đỉnh 1 🡪 xác nhận xu hướng tăng chính thức bắt đầu.
- Vẽ trendline cho xu hướng tăng đi qua 2 đáy 1 và 2
- Giá tiếp tục điều chỉnh giảm chạm vào trendline rồi quay đầu (đáy 3), đường xu hướng trendline được xác nhận.
Ngay sau đó, giá tiếp tục tạo đỉnh 3 cao hơn đỉnh 2, đáy 4 cao hơn đáy 3 🡪 cấu trúc xu hướng tăng được duy trì nhưng đáy 4 điều chỉnh nhẹ, không chạm vào trendline. Tiếp đến, đỉnh 4, đáy 5 được hình thành, vẫn thỏa mãn cấu trúc xu hướng tăng nhưng dường như đường trendline ban đầu không còn phát huy được chức năng của nó, chiến lược giao dịch với ngưỡng hỗ trợ trên đường trendline này sẽ không thực hiện được.
Các đỉnh 1, 2 và các đáy 1, 2, 3 được tạo thành từ 4 sóng 1, 2, 3, 4, sóng 5 trong trường hợp này được mở rộng nên các đợt điều chỉnh giảm của sóng 5 sẽ không còn tuân theo quy luật những sóng chính, nghĩa là sẽ không còn chạm vào trendline nữa. Lúc này, các bạn tiến hành vẽ lại đường trendline cho sóng 5 bằng cách nối 2 đáy 3 và 4. Đáy 5 chạm vào trendline nên đường xu hướng mới này được xác nhận.
Tham khảo: Sóng Elliott là gì? Đặc điểm, cấu trúc và chiến lược giao dịch hiệu quả với sóng Elliott
Một số lưu ý khi vẽ đường trendline
Đường trendline càng dốc thì độ tin cậy càng thấp và khả năng bị phá vỡ càng cao.
Đường trendline càng dốc chứng tỏ xu hướng đang rất mạnh mẽ. Phe mua hoặc bán dường như đang dốc toàn bộ sức lực để đẩy giá đi nhanh theo hướng kỳ vọng, nhằm đạt lợi nhuận cao trong thời gian ngắn, những đợt điều chỉnh giá sẽ rất nhỏ và yếu. Những xu hướng cực kỳ mạnh mẽ này thường xuất hiện trong ngắn hạn và xu hướng lúc này không được bền vững, rất dễ bị phá vỡ.
Cả 3 đường trendline trong hình đều có độ dốc rất lớn, và chỉ trong vòng chưa đầy 2 ngày, tất cả chúng đều bị phá vỡ. Đó là những trendline được vẽ trên khung thời gian H1, còn nếu quan sát đồ thị giá trên khung D1, đường xu hướng sẽ có độ dốc thấp hơn, vì xu hướng trong dài hạn bền vững hơn, khó bị phá vỡ hơn.
Để bao quát được hành vi của giá, nên vẽ trendline đi qua cả bóng nến
Mỗi trader sẽ có những cách vẽ trendline khác nhau, có người nối các đỉnh, đáy được giới hạn bởi thân nến (giá mở cửa hoặc đóng cửa), nhưng cũng có người sử dụng cả bóng nến (giá cao nhất hoặc thấp nhất) để vẽ trendline. Vậy cách nào tối ưu hơn?.
Cùng quan sát 2 trường hợp sau đây:
- Trường hợp 1: vẽ trendline không qua bóng nến
Trendline của xu hướng tăng này được vẽ đi qua 2 đáy đầu tiên – giới hạn bởi thân nến. Sau đó, đáy thứ 3 được hình thành, nhưng không chạm vào trendline 🡪 xu hướng chưa được xác nhận, lực cản của trendline không đáng tin cậy.
Bên cạnh đó, khi cây nến đỏ thân dài (được khoanh tròn trong hình) cắt xuống đường trendline rất sâu, tiếp theo sau đó cũng là một cây nến giảm lớn nữa, lúc này, kỳ vọng về sự phá vỡ xu hướng đang rất lớn, một lệnh Sell ngay vị trí này rất thường xảy ra và bạn biết kết quả sẽ như thế nào rồi đấy.
- Trường hợp 2: vẽ trendline đi qua bóng nến
Đáy 3 chạm vào trendline, xu hướng tăng được xác nhận, lực cản của trendline cũng đủ mạnh để có thể đóng vai trò là một ngưỡng hỗ trợ quan trọng.
Trong trường hợp này, trendline đã phát huy hết vai trò của nó, dấu hiệu giá phá vỡ trendline cũng rõ ràng và chính xác, trader không sợ bị “mắc lừa”.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp bóng nến quá ngắn, các bạn vẫn có thể bỏ qua.
Trong phân tích, trendline nên là một vùng hỗ trợ hơn là một ngưỡng hỗ trợ
Điều này có nghĩa là, mặc dù giá đóng cửa bên ngoài trendline nhưng chưa chắc nó sẽ phá vỡ thành công. Đó có thể chỉ là những đợt test của giá, những nhà đầu cơ lớn đang tạo ra các bẫy giá tăng hoặc giảm để bán ra với giá cao hơn hoặc mua được tài sản với giá thấp hơn nữa, trước khi tiếp tục đẩy xu hướng đi theo ý muốn của họ. Điều này khiến cho giá nhiều lần vượt ra khỏi trendline, nhưng nhanh chóng đi vào lại bên trong.
Đường trendline cho xu hướng giảm ở trên được vẽ đi qua 2 đỉnh 1 và 2. Đỉnh 3 chạm trendline đã xác nhận lại lực cản của đường xu hướng này. Mặc dù, đỉnh thứ 4 vượt ra khỏi trendline nhưng ngay lập tức quay đầu đi vào bên trong, cho thấy thị trường từ chối giá lên khi giá đang cố gắng phá vỡ trendline. Sau sự phá vỡ không thành công này hay nói đúng hơn là mục đích đẩy giá lên cao hơn chút nữa của những nhà đầu cơ giá xuống đã đạt được, giá bắt đầu giảm mạnh hơn.
Trong thực tế, sẽ có rất nhiều lần giá tạo phá vỡ giả như thế này, nếu không cẩn thận, trader sẽ rất dễ mắc bẫy từ thị trường.
Đừng cố ép để vẽ trendline theo ý muốn của mình
Khi bạn cố ép đường trendline đi qua một đỉnh hay một đáy nào đó, những gì mà bạn nhìn thấy trên đồ thị là những thứ bạn mong muốn chứ không phải là những gì mà thị trường đang muốn nói cho bạn.
Chiến lược giao dịch hiệu quả với trendline
Có rất nhiều cách giao dịch với trendline, như giao dịch theo xu hướng của trendline, giao dịch theo hướng điều chỉnh và giao dịch phá vỡ trendline. Tuy nhiên, giao dịch theo hướng điều chỉnh không được khuyến khích áp dụng cho những trader mới, bởi lẽ rủi ro nhiều hơn mà lợi nhuận tiềm năng lại không cao trong trường hợp xu hướng đang mạnh mẽ.
2 chiến lược ưu tiên khi giao dịch với trendline chính là: giao dịch theo xu hướng của trendline (thuận xu hướng chính) và giao dịch phá vỡ. Tuy nhiên, với mỗi chiến lược, để đạt hiệu quả cao nhất, các bạn cũng nên kết hợp thêm tín hiệu từ những chỉ báo hay công cụ khác.
Chiến lược giao dịch theo xu hướng của trendline
Chiến lược này được thực hiện khá đơn giản, tận dụng vai trò là các ngưỡng hỗ trợ, kháng cự của trendline để tìm điểm vào lệnh.
Cách giao dịch như sau:
- Xác định xu hướng thị trường
- Vẽ trendline cho xu hướng
- Cần thêm 1 đỉnh hoặc 1 đáy để xác nhận xu hướng
- Nếu là xu hướng tăng: chờ giá điều chỉnh giảm về trendline thì đặt lệnh Buy. Nếu là xu hướng giảm thì chờ giá điều chỉnh tăng về trendline thì đặt lệnh Sell.
- Đặt stop loss phía trên đỉnh gần nhất trước đó (lệnh Sell) hoặc phía dưới đáy gần nhất trước đó (lệnh Buy).
- Sử dụng kênh giá hoặc tín hiệu từ những công cụ khác để chốt lời
Ví dụ
Giá tạo đỉnh 2 cao hơn đỉnh 1, đáy 2 cao hơn đáy 1 🡪 cấu trúc xu hướng tăng được hình thành. Vẽ đường trendline cho xu hướng tăng đi qua 2 đáy 1 và 2.
Giá tạo đáy 3 chạm vào trendline 🡪 xu hướng được xác nhận lại. Nhiệm vụ của chúng ta lúc này là chờ cho giá điều chỉnh giảm và chạm vào trendline thì vào lệnh Buy.
2 lệnh Buy liên tiếp được thực hiện khi giá tiếp tục chạm vào đường trendline. Sau khi đặt lệnh Buy 2, các bạn có thể dời stop loss của lệnh Buy 1 đến vị trí stop loss của lệnh Buy 2 để lợi nhuận được chốt một phần.
Sau đó, trên đồ thị xuất hiện cây nến Gravestone Doji, cho tín hiệu thị trường đảo chiều giảm, các bạn có thể đóng lệnh khi cây nến Doji này kết thúc.
Mặc dù chiến lược này được thực hiện đơn giản, nhưng cái khó ở chỗ là làm sao chúng ta xác định được khi nào giá chạm vào trendline sẽ quay đầu? lực cản của trendline có còn đủ mạnh để ngăn cản sự phá vỡ của giá, hay khi vừa chạm trendline xong nó đảo chiều luôn?
Chính vì thế, để xác nhận lại tín hiệu giá sẽ quay đầu khi chạm vào trendline, các bạn nên kết hợp thêm tín hiệu từ những công cụ khác.
Kết hợp mô hình nến đảo chiều
Ở lần thứ 4, giá tiếp tục điều chỉnh giảm chạm vào trendline, đồng thời cây nến chạm vào trendline chính là một cây Dragonfly Doji, mô hình đảo chiều tăng mạnh. Tín hiệu giá quay đầu đi lên được xác nhận cao hơn. Vào lệnh Buy khi cây nến Doji hoàn thành. Sau đó xuất hiện mô hình nến đảo chiều giảm Bearish Engulfing, các bạn có thể đóng lệnh tại đây.
Kết hợp chỉ báo RSI
Tham khảo: RSI là gì? Chiến lược giao dịch hiệu quả nhất với RSI
Khi giá tiếp tục chạm vào trendline lần thứ 4 và 5, đồng thời tại đó, RSI đi vào vùng quá bán, tín hiệu giá quay đầu đi lên được xác nhận lại mạnh mẽ hơn. Xác suất thành công của 2 lệnh Buy được tăng lên.
Lưu ý: trong trường hợp thị trường đi ngang (sideway), các bạn có thể tận dụng cơ hội vào cả lệnh Buy khi giá chạm trendline dưới và lệnh Sell khi giá chạm trendline trên. Sử dụng luôn 2 đường trendline của xu hướng để đặt stop loss và chốt lời.
Chiến lược giao dịch phá vỡ
Một xu hướng được duy trì trong một khoảng thời gian nhất định, nhưng đến một lúc nào đó nó sẽ bị phá vỡ và đảo chiều. Chiến lược này giúp trader có thể tham gia vào thị trường sớm hơn, ở những khoảng thời gian thị trường bắt đầu đảo chiều để mang về lợi nhuận tối đa nhất. Nhưng chiến lược này cũng tiềm ẩn rủi ro cao hơn, để giao dịch hiệu quả, đòi hỏi trader cần cẩn trọng trong việc quan sát hành vi của giá, kết hợp thêm tín hiệu đảo chiều từ những công cụ, chỉ báo khác.
Vào gần cuối xu hướng giảm, giá và RSI hội tụ, cho tín hiệu thị trường đảo chiều tăng. Đồng thời lúc này, trên đồ thị giá hình thành mô hình nến Sao Mai, tín hiệu đảo chiều tăng được xác nhận lại lần nữa. Nếu các bạn vào lệnh ngay sau khi mô hình nến Sao Mai hoàn thành, các bạn có thể đón đầu xu hướng tăng và mang về lợi nhuận lớn.
Tuy nhiên, chúng ta đang thực hiện chiến lược giao dịch phá vỡ trendline, nên cần chờ đợi tín hiệu giá breakout trendline, để xu hướng tăng mới được hình thành rõ hơn rồi mới vào lệnh. Chiến lược giao dịch breakout này sẽ không mang lại lợi nhuận cao hơn nhưng nó lại chắc chắn hơn.
Sự xác nhận tín hiệu đảo chiều từ RSI và mô hình nến lúc này sẽ tăng xác suất thành công cho lệnh nếu sự phá vỡ xảy ra sau đó.
Giá đã thực sự phá vỡ trendline và tạo đỉnh 1, cao hơn đỉnh phía trước 🡪xu hướng giảm bị phá vỡ. Sau đó, giá quay về retest lại trendline tạo đáy 2 cao hơn đáy 1.
Nếu đáy 2 đi vào lại phạm vi bên trong của trendline thì khả năng là giá sẽ tiếp tục xu hướng giảm, các tín hiệu đảo chiều phía trước có thể mất hiệu lực. Chính vì thế, điều kiện cần để giá breakout trendline thành công là giá retest lại trendline nhưng không đi vào lại phạm vi bên trong của trendline.
Sau khi có được đáy 2 cao hơn đáy 1, chúng ta chỉ cần thị trường tạo đỉnh 2 cao hơn đỉnh 1 là xu hướng tăng mới được xác nhận. Tuy nhiên, không cần chờ đợi đỉnh 2 được hình thành, chỉ cần giá tăng lên và phá vỡ được đỉnh 1 trước đó là các bạn có thể vào lệnh Buy ngay cho chiến lược này.
Tóm lại, để thực hiện chiến lược phá vỡ trendline, thị trường cần thỏa mãn một số yếu tố sau:
- Giá phá vỡ trendline bằng một cây nến thân dài, đóng cửa bên ngoài trendline. Trong một số trường hợp, yếu tố này có thể không cần thiết, nhưng nếu breakout bar là một cây nến thân dài thì khả năng giá breakout thành công sẽ cao hơn.
- Sau khi breakout trendline, giá quay về retest trendline nhưng không đi vào phạm vi bên trong của trendline, đồng thời tạo đáy cao hơn trước đó (nếu phá vỡ theo hướng tăng) hoặc tạo đỉnh thấp hơn trước đó (nếu phá vỡ theo hướng giảm).
- Chờ đợi giá tiếp tục đi theo hướng breakout. Vào lệnh khi giá bắt đầu vượt qua đỉnh hoặc đáy trước đó 🡪 là lúc xu hướng mới được xác nhận.
Kết luận
Trend is friend – Xu hướng là bạn, và trendline là công cụ xác định xu hướng không thể thiếu trong giao dịch forex. Cái gì càng đơn giản lại càng lợi hại nếu bạn biết dùng đúng lúc, đúng chỗ và trendline thực chất là một công cụ kỹ thuật có tính chất như vậy. Là một trader mới, các bạn nên bắt đầu với những công cụ căn bản như thế và sử dụng chúng một cách tốt nhất có thể. Đó sẽ là nền tảng vững chắc để giúp cho quá trình nghiên cứu những công cụ phức tạo hơn sau này trở nên dễ dàng hơn.
CHÚC CÁC BẠN THÀNH CÔNG.
