Đối với trader theo đuổi phương pháp phân tích Hành động giá Price Action thì hỗ trợ/kháng cự, mô hình nến và mô hình giá là những công cụ giao dịch mà các bạn bắt buộc phải biết và sử dụng tốt.
Chúng tôi đã chia sẻ đến các bạn chuỗi bài viết về hỗ trợ/kháng cự và mô hình nến thì tiếp tục chủ đề về công cụ giao dịch của phương pháp Price Action, lần này, quocdunginvest.com sẽ bắt đầu chuỗi bài viết về các price patterns bằng một mô hình giá cơ bản, nhưng thường xuyên xuất hiện và cũng đem lại hiệu quả giao dịch cao, chính là Wedge patterns (Mô hình giá Cái nêm). Cùng bắt đầu nhé.
Wedge patterns – Mô hình giá Cái nêm là gì?
Mô hình giá Cái nêm xuất hiện trên đồ thị cho biết thị trường đang trong quá trình tích lũy, giá bắt đầu di chuyển chậm lại và có xu hướng hội tụ về một điểm.
Xuất hiện trong điều kiện thị trường đang có xu hướng rõ ràng, mô hình giá Cái nêm cung cấp tín hiệu về khả năng đảo chiều hoặc tiếp diễn xu hướng hiện tại, nghĩa là giá sẽ tiếp tục đi theo xu hướng hiện tại hay xu hướng đó kết thúc và thị trường bắt đầu một hướng đi mới, ngược chiều xu hướng cũ.
Mô hình giá Cái nêm được tạo thành từ 2 đường xu hướng, đường xu hướng trên nối các đỉnh, đóng vai trò là ngưỡng kháng cự, đường xu hướng dưới nối các đáy, đóng vai trò là ngưỡng hỗ trợ. Và đối với mô hình này, 2 đường kháng cự và hỗ trợ sẽ cùng dốc lên hoặc cùng dốc xuống nhưng có xu hướng hội tụ về một điểm, tạo thành hình dáng “cái nêm”.
Wedge patterns có thể được áp dụng đối với mọi loại tài sản, mọi loại thị trường. Wedge patterns xuất hiện trên các khung thời gian khác nhau nhưng ở các khung thời gian lớn, từ H1 trở lên, tín hiệu phát ra từ mô hình sẽ đáng tin cậy hơn, nếu giao dịch thành công, lợi nhuận thu về cũng nhiều hơn.
Phân loại mô hình giá Cái nêm. Đặc điểm nhận diện mô hình
Mô hình giá Cái nêm có 2 dạng: Cái nêm tăng và Cái nêm giảm, khác nhau về cả đặc điểm nhận diện và xu hướng biến động của giá sau khi xuất hiện mô hình.
Mô hình giá Cái nêm tăng – Rising Wedge pattern
Hay còn gọi là mô hình Cái nêm hướng lên, bao gồm 2 đường kháng cự và hỗ trợ cùng dốc lên. Nói cách khác, trong mô hình giá Rising Wedge pattern, giá tạo đỉnh sau cao hơn đỉnh trước, đáy sau cao hơn đáy trước và các đỉnh phải thẳng hàng, các đáy phải thẳng hàng, đó là điều kiện để mô hình giá Cái nêm được cho là hợp lệ.
Thông thường, trong mô hình giá Cái nêm tăng, đường hỗ trợ có độ dốc lớn hơn so với đường kháng cự và càng đến gần cuối mô hình, giá sẽ không thể tạo được các đỉnh mới cao hơn (độ dốc của kháng cự giảm xuống), cho thấy dấu hiệu về khả năng giá sẽ giảm xuống ngay sau đó.
Mô hình giá Cái nêm tăng xuất hiện trong cả xu hướng tăng và giảm. Nhưng cho dù là xu hướng nào thì sau khi mô hình được phá vỡ, giá cũng sẽ đi xuống (xu hướng giảm), ngược hướng với cái nêm.
Mô hình giá Cái nêm tăng trong xu hướng tăng
Mặc dù giá vẫn tạo các đỉnh sau cao hơn nhưng độ dốc của đường hỗ trợ cao hơn so với kháng cự cho thấy các đáy (các mức thấp) đang được hình thành nhanh hơn so với các đỉnh (các mức cao), lực bán đang tăng dần lên. Trong khi đó, càng về cuối mô hình, giá không thể tạo đỉnh cao hơn, chứng tỏ phe mua đã dường như kiệt sức.
Sự hình thành của Rising Wedge pattern trong xu hướng tăng cho thấy thị trường đang bắt đầu chựng lại, lực mua đang dần yếu đi. Những người đang ở vị thế mua bắt đầu chốt lợi nhuận có được nhờ xu hướng tăng phía trước, một số khác ở ngoài bắt đầu nhảy vào muốn đón đầu xu hướng nên khiến cho lực bán càng mạnh lên, phá vỡ ngưỡng hỗ trợ của mô hình và đi xuống.
Mô hình giá Cái nêm tăng trong xu hướng giảm
Ngược lại, Rising Wedge pattern xuất hiện trong xu hướng giảm cho biết một lực mua tồn tại nhưng không đáng kể. Lực mua này xuất hiện khi phe bán đang bắt đầu di chuyển chậm lại để củng cố lực lượng, thị trường chỉ đang tạm nghỉ mà thôi. Một số người ở vị thế bán chốt lời, số khác nhảy vào tạo ra một lực mua yếu ớt vì không thể tạo được đỉnh mới cao hơn khi gần về cuối mô hình. Khi phe bán quyết định tiếp tục đẩy giá đi xuống, lực mua không đủ mạnh để đảo chiều xu hướng, lực bán mạnh hơn nên giá đã phá vỡ ngưỡng hỗ trợ và vẫn tiếp tục đi theo xu hướng cũ.
Mô hình giá Cái nêm giảm – Falling Wedge pattern
Falling Wedge pattern còn được gọi là mô hình giá Cái nêm hướng xuống. Mô hình này được hình thành khi giá tạo đỉnh sau thấp hơn đỉnh trước và đáy sau thấp hơn đáy trước. Các đỉnh phải thẳng hàng để tạo thành một đường kháng cự hướng xuống và các đáy cũng phải thẳng hàng để tạo thành một đường hỗ trợ hướng xuống. Đó là điều kiện để mô hình giá Cái nêm giảm hợp lệ.
Ngược lại, trong mô hình giá Cái nêm giảm, đường kháng cự có độ dốc cao hơn so với đường hỗ trợ. Càng về cuối mô hình, giá không thể tạo thêm được các đáy thấp hơn, đó là lý do mà độ dốc của hỗ trợ giảm dần.
Mô hình Falling Wedge pattern cũng có thể xuất hiện trong một xu hướng tăng hoặc giảm và sau khi mô hình bị phá vỡ, giá thường sẽ đi theo xu hướng tăng, ngược hướng với cái nêm.
Mô hình giá Cái nêm giảm trong xu hướng tăng
Sau một đợt tăng trước đó, một số người đang ở vị thế mua bắt đầu chốt lời khi đã đạt lợi nhuận mục tiêu, số khác nhảy vào vì cho rằng xu hướng đã dừng lại và kỳ vọng đón đầu xu hướng mới, điều này làm cho giá di chuyển chậm lại, thị trường rơi vào trạng thái tạm nghỉ. Tuy nhiên, do lực bán không đủ mạnh thể hiện ở độ dốc thấp của đường hỗ trợ, nên thị trường không đảo chiều, phe mua tiếp tục củng cố lực lượng, lấy đà từ xu hướng tăng hiện tại để tiếp tục đẩy giá lên cao, phá vỡ đường kháng cự của mô hình và tiếp tục xu hướng tăng ban đầu.
Mô hình giá Cái nêm giảm trong xu hướng giảm
Ngược lại, xuất hiện trong xu hướng giảm, mô hình Falling Wedge pattern cho biết lực bán đang dần yếu đi. Đa số những người đang ở vị thế bán sẽ bắt đầu chốt lời, số khác nhảy vào thị trường với kỳ vọng đón đầu xu hướng làm cho lực mua tăng lên. Khi lực mua đủ mạnh sẽ phá vỡ đường kháng cự của mô hình đi lên, thị trường đảo chiều tăng.
Cách giao dịch hiệu quả với mô hình Cái nêm
Trong phần này, chúng tôi sẽ hướng dẫn các bước giao dịch với mô hình giá Cái nêm, các bạn có thể áp dụng quy trình chung cho mọi price pattern. Bên cạnh đó sẽ là một số lưu lý quan trọng có thể giúp các bạn giao dịch hiệu quả hơn.
Bước 1: Xác định xu hướng chung của thị trường
Nếu đã xác định theo đuổi phương pháp phân tích Price Action, với mọi quy trình giao dịch, các bạn hãy cố gắng sử dụng hành động giá thay cho các indicators. Và trong bước xác định xu hướng thị trường cũng vậy, hãy tập loại bỏ khỏi đầu suy nghĩ sẽ sử dụng MA, ADX hay Bollinger Bands để xác định xu hướng, hãy quan sát đồ thị giá, hành vi của giá sẽ cho bạn biết thị trường đang tăng hay giảm.
- Nếu hành vi của giá tạo các đỉnh mới cao hơn và đáy mới cao hơn 🡪 thị trường đang trong xu hướng tăng.
- Nếu hành vi của giá tạo các đỉnh mới thấp hơn và đáy mới thấp hơn 🡪 thị trường đang trong xu hướng giảm.
Bước 2: Nhận diện và vẽ mô hình giá Cái nêm
Khi giá bắt đầu di chuyển chậm lại và có xu hướng hội tụ lại một điểm thì các bạn tiến hành vẽ 2 đường xu hướng trên và dưới.
- Nếu 2 đường xu hướng cùng dốc lên và đường phía dưới có độ dốc cao hơn đường phía trên 🡪 mô hình giá Cái nêm tăng.
- Ngược lại, nếu 2 đường xu hướng cùng dốc xuống và đường phía trên có độ dốc cao hơn đường phía dưới 🡪 mô hình giá Cái nêm giảm.
Bước 3: Xác định hướng giao dịch
Sau khi đã xác định được xu hướng trước khi mô hình giá Cái nêm hình thành và phân loại được mô hình giá Cái nêm, các bạn sẽ xác định hướng đi của giá khi mô hình bị phá vỡ.
Như đã nói, cho dù xu hướng trước đó là tăng hay giảm thì khi mô hình Cái nêm tăng bị phá vỡ, giá sẽ đi xuống và khi mô hình Cái nêm giảm bị phá vỡ, giá sẽ đi lên.
Nói như vậy không có nghĩa là giá sẽ không bao giờ đi xuống khi mô hình Cái nêm giảm bị phá vỡ hay giá sẽ không bao giờ đi lên khi mô hình Cái nêm tăng bị phá vỡ. Nhưng trong hầu hết các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, hơn 2/3 thời gian xuất hiện trên thị trường, giá sẽ đi lên khi mô hình Cái nêm giảm bị phá vỡ và giá sẽ đi xuống khi mô hình Cái nêm tăng bị phá vỡ.
Với xác suất 2/3, các bạn có thể quyết định ngay hướng giao dịch khi mô hình cái Nêm xuất hiện, trong trường hợp giá phá vỡ theo hướng ngược lại, hãy cẩn thận vì đó có thể là false breakout (phá vỡ giả).
- Nếu mô hình Cái nêm tăng xuất hiện trong xu hướng tăng, trader sẽ sẵn sàng để chờ đợi giá phá vỡ đường hỗ trợ và đảo chiều đi xuống.
- Nếu mô hình Cái nêm tăng xuất hiện trong xu hướng giảm, trader sẽ sẵn sàng để chờ đợi giá phá vỡ đường hỗ trợ và tiếp tục xu hướng ban đầu.
- Nếu mô hình Cái nêm giảm xuất hiện trong xu hướng tăng, trader sẽ sẵn sàng để chờ đợi giá phá vỡ đường kháng cự và tiếp tục xu hướng ban đầu.
- Nếu mô hình Cái nêm giảm xuất hiện trong xu hướng giảm, trader sẽ sẵn sàng để chờ đợi giá phá vỡ đường kháng cự và đảo chiều tăng.
Bước 4: Chờ đợi tín hiệu giá breakout mô hình Cái nêm
Mô hình Cái nêm được cho là bị phá vỡ thành công nếu giá đóng cửa bên ngoài mô hình một cách rõ ràng. Cụ thể
- Đối với mô hình Cái nêm tăng: cây nến breakout bar đóng cửa phía dưới đường hỗ trợ
- Đối với mô hình Cái nêm giảm: cây nến breakout bar đóng cửa phía trên đường kháng cự
Một trong những tín hiệu xác nhận giá phá vỡ thành công mô hình Cái nêm chính là sự xuất hiện của cây nến theo ngay sau breakout bar. Trong mô hình Cái nêm tăng, nếu cây nến theo ngay sau breakout bar là cây nến đỏ hoặc cây nến theo ngay sau breakout bar trong mô hình Cái nêm giảm là cây nến xanh thì độ tin cậy của mô hình càng tăng lên.
Lưu ý: khối lượng cũng là một trong những chỉ báo đáng tin cậy về sự phá vỡ thành công của mô hình. Thông thường, khi giá đang hình thành mô hình Cái nêm, khối lượng giao dịch sẽ rất thấp, do thị trường đang tích lũy, áp lực mua, bán đang giảm dần. Tuy nhiên, nếu cây nến breakout đi kèm với khối lượng lớn thì đó sẽ là tín hiệu tốt, xác nhận về khả năng phá vỡ thành công của mô hình, trader có thể tự tin vào lệnh.
Bước 5: Vào lệnh
Có 3 cách vào lệnh khi giao dịch với mô hình giá Cái nêm:
Cách 1: vào lệnh ngay khi giá phá vỡ mô hình
Các bạn có thể vào lệnh ngay khi cây nến breakout bar đóng cửa
Cách 2: vào lệnh với cây nến xác nhận
Hoặc các bạn cũng có thể chờ đợi sự xác nhận của cây nến theo ngay sau breakout bar. Khi cây nến này đóng cửa thì các bạn có thể vào lệnh.
Cách 3: chờ giá retest về hỗ trợ, kháng cự rồi mới vào lệnh
Đây thường là cách vào lệnh được nhiều trader áp dụng nhất
- Trong mô hình Cái nêm tăng, chờ giá quay về retest lại đường hỗ trợ, khi giá vừa chạm vào đường này và quay đầu đi xuống thì có thể vào lệnh. Khi giá retest lại thì đường hỗ trợ của mô hình lúc này sẽ trở thành đường kháng cự mà đã là kháng cự thì giá sẽ có xu hướng quay đầu giảm.
- Trong mô hình Cái nêm giảm, chờ giá quay về retest lại đường kháng cự, khi giá vừa chạm vào đường này và quay đầu đi lên thì có thể vào lệnh. Khi giá retest lại thì đường kháng cự của mô hình lúc này sẽ trở thành đường hỗ trợ mà đã là hỗ trợ thì giá sẽ có xu hướng quay đầu tăng.
Bước 6: đặt stop loss và take profit
Đặt stop loss
Đối với mô hình Cái nêm tăng, các bạn có thể đặt cắt lỗ ngay phía trên đỉnh cao nhất của mô hình, ngược lại, nếu là mô hình Cái nêm giảm, thì vị trí đặt stop loss sẽ là ngay phía dưới đáy thấp nhất của mô hình.
Trong trường hợp giá quay về retest lại hỗ trợ hoặc kháng cự và hình thành một cây nến Pin bar thì các bạn có thể vào lệnh khi cây nến Pin bar này đóng cửa và đặt stop loss ngay phía trên mức giá cao nhất hoặc phía dưới mức giá thấp nhất của Pin bar.
Đặt take profit
Cả mô hình Cái nêm tăng và giảm đều cung cấp cho trader những tín hiệu chốt lời tiềm năng dựa vào các ngưỡng hỗ trợ, kháng cự được tạo ra từ mô hình.
Nhờ cấu trúc “bậc thang” mà mô hình Cái nêm dễ dàng xác định được các ngưỡng hỗ trợ và kháng cự.
Cụ thể: các bạn có thể sử dụng các ngưỡng hỗ trợ được tạo ra từ mô hình Cái nêm tăng và các ngưỡng kháng cự được tạo bởi mô hình Cái nêm giảm để xác định vị trí chốt lời tiềm năng.
Ngoài ra, một trong những cách chốt lời khác mà đa số các trader đều áp dụng khi giao dịch với mô hình Cái nêm, đó là lợi nhuận mục tiêu ít nhất bằng độ cao của mô hình.
Một số ví dụ về mô hình Cái nêm trên thị trường forex
Ví dụ 1: mô hình Cái nêm tăng trong xu hướng tăng
Trong trường hợp này, giá phá vỡ mô hình Cái nêm tăng bằng một cây nến giảm mạnh và đóng cửa bên ngoài mô hình một cách rõ ràng. Ngay sau đó, giá quay lại retest ngưỡng hỗ trợ rồi chính thức đảo chiều giảm.
Nếu chờ đợi tín hiệu retest rồi mới vào lệnh, các bạn sẽ thu về nhiều lợi nhuận hơn. Hoặc thậm chí, các bạn có thể đặt một lệnh Sell khi cây nến breakout đóng cửa và nhồi thêm một lệnh nữa khi giá quay lại retest ngưỡng hỗ trợ.
Tại vị trí giá chạm ngưỡng hỗ trợ trong đợt retest, giá hình thành cây Bearish Reversal Pin bar nên các bạn có thể áp dụng chiến lược đặt stop loss phía trên mức giá cao nhất của cây nến này.
Sau khi mô hình bị phá vỡ, giá giảm mạnh, lợi nhuận mục tiêu bằng với độ cao của mô hình rất dễ dàng để đạt được.
Ví dụ 2: mô hình Cái nêm tăng trong xu hướng giảm
Mô hình Cái nêm tăng trong xu hướng giảm cũng rất đẹp như trường hợp ở trên.
- Breakout bar là cây nến giảm mạnh
- Giá quay lại retest ngưỡng hỗ trợ bằng cây Bearish Reversal Pin bar
Trong tình huống này, sau khi giá quay lại retest mô hình thì có một đợt điều chỉnh tăng nhưng vẫn không chạm vào stop loss. Ở đây, nếu “yếu vía”, các bạn đã có thể đóng lệnh sớm vì sợ giá đảo chiều tăng mặc dù lệnh vẫn chưa bị quét stop loss, kết quả là bỏ lỡ phần lợi nhuận hấp dẫn ngay sau đó. Chính vì vậy, một trong những lưu ý vô cùng quan trọng trong giao dịch forex đó là “tâm lý vững”, một khi đã thiết lập kế hoạch giao dịch thì phải tuân thủ theo kế hoạch đó, nếu giá có quét stop loss thì đó cũng là mức thua lỗ trong dự tính có thể chấp nhận được, nên đừng vội hoảng sợ mà đóng lệnh hoặc cũng đừng vội “mừng sớm” mà nhồi thêm lệnh khi không có tín hiệu đáng tin cậy.
Sau đợt điều chỉnh đó, giá bắt đầu giảm mạnh, sau đó lại tiếp tục hình thành một mô hình Cái nêm tăng sau một đoạn xu hướng giảm. Tại đây, nếu mạo hiểm, các bạn có thể vào thêm một lệnh Sell nữa, hoặc không, các bạn cũng có thể xem như đây là tín hiệu giá tiếp tục giảm để mở rộng vị trí take profit của lệnh Sell ban đầu.
Ví dụ 3: mô hình Cái nêm giảm trong xu hướng tăng
Xuất hiện trong một xu hướng tăng, mô hình Cái nêm giảm cung cấp tín hiệu về khả năng giá tiếp tục xu hướng tăng ban đầu.
Đây là một ví dụ về mô hình Cái nêm cơ bản, giá phá vỡ mô hình bằng cây nến tăng và đóng rửa bên ngoài mô hình một cách rõ ràng. Sau khi breakout mô hình thì giá tăng lên mạnh mẽ luôn chứ không quay lại retest. Trong trường hợp này, nếu trader chờ đợi giá quay lại retest kháng cự rồi mới vào lệnh thì đã bỏ lỡ cơ hội tốt.
Ví dụ 4: mô hình Cái nêm giảm trong xu hướng giảm
Tình huống này cũng không có gì quá đặc biệt, vào lệnh theo cách thứ nhất khi cây nến breakout đóng cửa, đặt stop loss ngay phía dưới đáy thấp nhất của mô hình và chốt lời với lợi nhuận mục tiêu ít nhất bằng với độ cao của mô hình.
Kết luận
Với những gì mà chúng tôi đã chia sẻ trong bài viết này, hy vọng các bạn sẽ nắm vững được đặc điểm, ý nghĩa và cả cách giao dịch hiệu quả với mô hình giá Cái nêm. Không riêng gì mô hình này mà với bất kỳ công cụ nào của phương pháp Price Action, các bạn cần thời gian quan sát đồ thị và nhận diện các mô hình. Dần dần, việc luyện tập sẽ giúp các bạn có được phản xạ nhanh hơn, tư duy nhanh hơn, nhiều kinh nghiệm hơn để giao dịch hiệu quả hơn.
CHÚC CÁC BẠN THÀNH CÔNG.
