Đối với một trader mới, thông thường, sau khi đã tìm hiểu tổng quan về thị trường và cách thức giao dịch forex, chúng ta đều bắt đầu đi sâu vào nghiên cứu các phương pháp phân tích để từ đó, lựa chọn ra một hoặc kết hợp chúng với nhau, tạo thành hệ thống giao dịch hiệu quả nhất.
Trong giao dịch forex nói riêng và các loại thị trường tài chính khác nói chung sẽ có 2 trường phái phân tích chủ đạo, bao gồm: phân tích cơ bản và phân tích kỹ thuật; bên cạnh đó còn có một trường phái đặc biệt khác chính là phân tích tâm lý thị trường. Chungkhoanviet.com cũng đã giới thiệu đến các bạn khá chi tiết về 2 trường phái phân tích cơ bản và phân tích kỹ thuật, các bạn có thể xem lại qua những bài viết sau:
Phân tích kỹ thuật là gì? Ưu và nhược điểm của phân tích kỹ thuật
Phân tích cơ bản là gì? Trader mới có nên theo trường phái phân tích cơ bản?
Về phân tích tâm lý thị trường, chúng tôi sẽ thực hiện chuỗi bài viết liên quan đến trường phái này, các bạn nhớ theo dõi nhé.
Vậy thì, Price Action có phải là một trường phái phân tích nào khác hay không?
Nếu các bạn đọc kỹ bài viết về phân tích kỹ thuật sẽ thấy rằng, thực chất, Price Action là một phương pháp của trường phái phân tích kỹ thuật. Nhưng đặc biệt ở chỗ, Price Action không sử dụng bất kỳ một indicators nào mà các trader giao dịch theo Price Action chỉ sử dụng duy nhất đồ thị giá mà thôi.
Trong bài viết lần này, quocdunginvest.com sẽ giúp các bạn, những trader mới, tiếp cận với phương pháp giao dịch Price Action một cách đầy đủ và chi tiết nhất. Đừng bỏ qua nhé.
Phần 1: Tổng quan về phương pháp phân tích Price Action
Price Action là gì?
Price Action nếu được dịch sang tiếng Việt thì nghĩa của nó sẽ là Hành động giá, và cũng đúng với ý nghĩa này, các trader giao dịch theo phương pháp Price Action chỉ sử dụng một dữ liệu duy nhất, chính là HÀNH ĐỘNG GIÁ, cụ thể hơn là chuyển động, là hành vi của giá trên thị trường.
Nhắc đến trường phái phân tích kỹ thuật, thông thường, chúng ta sẽ nghĩ ngay đến hình ảnh các indicators được chèn chằng chịt trên đồ thị giá, nhưng với phương pháp Price Action thì hoàn toàn khác, các bạn chỉ sẽ thấy một đồ thị giá trống trơn, hoàn toàn sạch sẽ và đơn giản.
Biểu đồ giá phản ánh được kỳ vọng và hành động của tất cả những người tham gia giao dịch trên thị trường, trong một khoảng thời gian cụ thể và những sự kỳ vọng này được thể hiện trên biểu đồ thông qua hành động giá.
Mặc dù các dữ liệu kinh tế tài chính, các sự kiện chính trị, xã hội là chất xúc tác cho các biến động của giá nhưng các Price Action trader không cần phải tập trung phân tích chúng để giao dịch thành công, đó là việc của trường phái phân tích cơ bản. Bởi vì, theo nguyên tắc của phương pháp phân tích Hành động giá nói riêng và của trường phái phân tích kỹ thuật nói chung thì tất cả các dữ liệu, các sự kiện và tin tức đó, nếu có gây ra biến động trên thị trường thì cuối cùng cũng được phản ánh qua hành động giá trên đồ thị.
Những đối tượng tham gia giao dịch trên thị trường có kỳ vọng khác nhau về giá trị của tài sản nên hành động của họ cũng sẽ khác nhau. Nếu đám đông kỳ vọng giá tài sản tăng, họ đặt Mua nhiều hơn dẫn đến thị trường tăng giá, ngược lại, nếu đám đông kỳ vọng giá tài sản giảm, họ đặt Bán nhiều hơn, thị trường giảm giá. Vậy thì, công việc thực sự của một Price Action trader chính là dựa vào hành động giá mà nhận định chính xác về kỳ vọng của đám đông ở thời điểm hiện tại, từ đó dự đoán về hành vi có khả năng xảy ra trong tương lai. Hay nói một cách dễ hiểu hơn là xác định được phe bán hay phe mua đang chiếm ưu thế hơn ở hiện tại, từ đó dự đoán xu hướng biến động giá trong tương lai.
Ai có thể giao dịch với phương pháp Price Action?
Phương pháp phân tích Hành động giá được sử dụng bởi các nhà giao dịch cá nhân, nhà đầu cơ, nhà đầu tư cá nhân và tổ chức, những nhà kinh doanh chênh lệch giá… tất cả họ, dù đang ở cấp độ nào thì cũng có thể giao dịch được với phương pháp Price Action. Bên cạnh đó, phương pháp này còn phù hợp trên mọi loại thị trường tài chính, từ chứng khoán, ngoại hối đến tiền điện tử, có thể áp dụng trên mọi loại tài sản khác nhau như cổ phiếu, trái phiếu, tiền tệ, hàng hóa, hợp đồng phái sinh…
Phương pháp phân tích Price Action bao gồm những công cụ nào?
Như đã nói trước đó, giao dịch với phương pháp Price Action, trader chỉ cần duy nhất đồ thị giá và không cần bất kỳ một chỉ báo hay công cụ nào khác. Đến đây, chắc hẳn các bạn sẽ thắc mắc là liệu rằng chỉ nhìn vào đồ thị giá thì chúng ta sẽ giao dịch như thế nào? Khi nào nên mua, khi nào nên bán?
Tất nhiên, bất kỳ một phương pháp phân tích hay phương pháp giao dịch nào cũng đều có những hướng dẫn cụ thể và Price Action cũng không ngoại lệ.
Với Price Action, các cây nến là quan trọng nhất. Mỗi một cây nến sẽ có một đặc điểm nhất định và các cây nến có hình dạng đặc biệt sẽ mang một ý nghĩa đặc biệt, cung cấp thông tin về diễn biến của phiên giao dịch, giúp trader nhận định về sức mạnh của đám đông và hành vi của họ trên thị trường, từ đó dự đoán được sự biến động của giá cả.
Một vài cây nến đặc biệt, kết hợp lại với nhau và tuân theo một quy luật cụ thể sẽ tạo thành các mẫu hình nến quan trọng (candlestick pattern), cung cấp các tín hiệu giao dịch có giá trị cao.
Khi các cây nến di chuyển trong một giai đoạn nhất định, tạo thành các hình dáng đặc biệt mà khi đó trader sẽ xác định được sức mạnh của 2 phe mua và bán thì những hình dáng đặc biệt đó chính là các mô hình giá, những mô hình giá đó cũng có chức năng cung cấp tín hiệu giao dịch có độ tin cậy cao.
Ngoài việc quan sát các cây nến, đối với phương pháp Price Action, trader cũng cần phải quan sát các vùng giá khi nến xuất hiện, nếu tại đó, giá đảo chiều hoặc có biến động lớn kèm khối lượng giao dịch cao thì những vùng giá đó được xem là các vùng giá quan trọng (hỗ trợ hoặc kháng cự). Vì lịch sử có xu hướng lặp lại (theo nguyên lý của trường phái phân tích kỹ thuật) nên khi lại xuất hiện tại những vùng giá đó, thị trường thường sẽ phản ứng rất mạnh, trader có thể xác định hướng giao dịch để mang về lợi nhuận cao.
Trader sẽ áp dụng những công cụ này như thế nào?
Chỉ việc quan sát đồ thị giá, nếu thấy xuất hiện các mô hình nến, mô hình giá hay khi giá đang tiến gần đến vùng giá quan trọng thì trader sẽ xác định hướng giao dịch và vào lệnh. Nghe thì có vẻ đơn giản nhưng quan trọng là để phát hiện ra được các mô hình nến, mô hình giá hay những vùng giá quan trọng đó không phải dễ. Các bạn phải nắm bắt được đặc điểm của từng công cụ này, phải trải qua quá trình luyện tập để tăng kỹ năng quan sát và nhận định thì mới có thể phán đoán và ra quyết định nhanh chóng, nếu không sẽ dễ bỏ lỡ cơ hội giao dịch tốt.
Phần 2: Công cụ của phương pháp Price Action
Như đã giới thiệu ở phần trước, các công cụ của phương pháp phân tích Price Action chính là các mô hình nến, mô hình giá, các vùng giá quan trọng. Vậy thì, các mô hình nến, mô hình giá hay vùng giá quan trọng chính xác là gì? Được xác định như thế nào và làm sao để giao dịch với chúng?
Nến Nhật là gì? Ý nghĩa của nến Nhật
Tất cả các công cụ của phương pháp Price Action, bao gồm mô hình nến, mô hình giá hay các vùng giá quan trọng đều được cấu thành và xác định từ các cây nến riêng lẻ.
Mỗi cây nến thể hiện được 4 mức giá quan trọng của một phiên giao dịch: giá mở cửa (Open), giá cao nhất (High), giá thấp nhất (Low) và giá đóng cửa (Close).
Nến Nhật gồm có 2 bộ phận chính: thân nến và bóng nến, mỗi bộ phận thể hiện một ý nghĩa nhất định về hành vi của 2 phe mua, bán trên thị trường. Cụ thể:
- Thân nến dài chứng tỏ phe mua hoặc bán đã kiểm soát hoàn toàn trong phiên giao dịch, thân nến càng dài thì lực mua hoặc bán càng mạnh. Thân nến ngắn cho thấy sự thay đổi không đáng kể về biến động giá.
- Bóng nến trên dài cho biết đã có thời điểm phe mua dùng mọi cách đẩy giá lên cao, nhưng lực bán mạnh hơn đã kéo giá xuống lại 🡪 thị trường từ chối giá lên. Bóng nến trên càng dài thì lực bán càng mạnh.
- Bóng nến dưới dài cho biết đã có thời điểm phe bán cố gắng kéo giá xuống sâu nhưng lực mua mạnh hơn đã đẩy giá lên lại 🡪 thị trường từ chối giá xuống. Bóng nến dưới càng dài thì lực mua càng mạnh.
Cây nến tiêu chuẩn là cây nến có phần thân và bóng nến cân xứng với nhau, nó chỉ cho biết phiên giao dịch đó giá tăng hay giảm và không cung cấp thông tin đắt giá nào khác.
Ngược lại, những cây nến có hình dáng đặc biệt như thân dài + bóng nến rất ngắn, thân ngắn + bóng nến rất dài về một phía, thân ngắn + cả 2 bóng nến đều rất dài…. thì ngoài việc cho biết giá tăng hay giảm khi kết thúc phiên, những cây nến này còn giúp trader nhận biết được diễn biến quá trình tranh đấu giữa 2 phe mua, bán đã xảy ra như thế nào trong phiên giao dịch, từ đó dự đoán về khả năng biến động của giá trong thời gian tới hoặc gần nhất là ở phiên giao dịch ngay sau đó.
Để tìm hiểu chi tiết hơn về nến Nhật, các bạn có thể tham khảo bài viết sau:
Mô hình nến là gì?
Bản thân mỗi một cây nến, nếu có hình dáng đặc biệt và cung cấp được thông tin đắt giá thì cây nến đó cũng là một mô hình nến và xếp loại vào nhóm các mô hình nến đơn (tức 1 cây nến tín hiệu).
Sự kết hợp giữa 2 cây nến đặc biệt cung cấp một ý nghĩa nào đó về hành vi của giá tạo thành mô hình nến đôi (tức 2 cây nến tín hiệu). Tương tự, chúng ta có mô hình nến ba (3 cây nến tín hiệu).
Các mô hình nến xuất hiện trong một xu hướng tăng hoặc giảm cụ thể sẽ cung cấp tín hiệu về khả năng giá sẽ tiếp tục đi theo xu hướng cũ (mô hình nến tiếp diễn) hay thị trường sẽ bắt đầu một xu hướng mới (mô hình nến đảo chiều).
Vậy thì, mô hình nến của phương pháp Price Action có thể được chia thành 2 loại: các mô hình nến đảo chiều và các mô hình nến tiếp diễn. Nhưng trên thực tế thì các mô hình nến đảo chiều xuất hiện nhiều hơn và có tính ứng dụng cao hơn so với các mô hình nến tiếp diễn.
Các mô hình nến quan trọng của phương pháp Price Action
Bên cạnh phân loại thành các mô hình nến đảo chiều hay tiếp diễn thì phương pháp Price Action còn có một số các mẫu hình nến quan trọng khác, là các mô hình nến cơ bản nhưng vô cùng đặc biệt, chúng xuất hiện nhiều trên thị trường và mang lại giá trị giao dịch cao. Tất cả các Price Action trader khi tiếp cận với mô hình nến đều sẽ bắt đầu với những mẫu hình cơ bản này.
Inside bar
Mô hình Inside bar tiêu chuẩn là một mô hình nến đôi, bao gồm 2 cây nến tín hiệu, một nến mẹ thân dài và một nến con nằm gọn bên trong nến mẹ. Các biến thể của Inside bar có thể có nhiều hơn 1 nến con.
Mô hình này cho thấy sự lưỡng lự của đám đông sau một phiên tăng hoặc giảm mạnh (thể hiện qua thân nến mẹ khá dài), sự lưỡng lự này khiến giá bắt đầu di chuyển chậm lại, cộng với khối lượng giao dịch thấp, là tín hiệu cho thấy thị trường đang tích lũy.
Sau đợt tích lũy, một trong 2 phe đã củng cố đủ lực lượng sẽ bắt đầu đưa giá đi theo hướng kỳ vọng và làm phá vỡ mô hình (giá phá vỡ các mức giá cao nhất hoặc thấp nhất của nến mẹ), cung cấp tín hiệu cho trader vào lệnh.
Tìm hiểu chi tiết hơn về mô hình Inside bar qua bài viết sau:
Pin bar
Là mô hình nến đơn, cung cấp tín hiệu đảo chiều cực mạnh và được hầu hết các Price Action trader yêu thích. Pin bar chỉ bao gồm một cây nến tín hiệu có phần thân rất ngắn và bóng nến dài hẳn về một phía.
Pin bar có bóng nến trên dài được gọi là Bearish Reversal Pin bar (Pin bar đảo chiều giảm), nến này cho biết thị trường đang từ chối giá lên. Khi Bearish Reversal Pin bar xuất hiện trong một xu hướng tăng, chứng tỏ giá không thể tăng được nữa, dự báo về khả năng đảo chiều giảm.
Ngược lại, Pin bar có bóng nến dưới dài sẽ được gọi là Pin bar đảo chiều tăng (Bullish Reversal Pin bar), cho biết thị trường đang từ chối giá xuống. Nếu mô hình này xuất hiện trong một xu hướng giảm sẽ dự báo về khả năng đảo chiều tăng.
Tuy nhiên, để Pin bar hoạt động tốt, mô hình này cần thỏa mãn nhiều điều kiện khác nhau, các bạn có thể tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này và cách giao dịch với mô hình Pin bar qua bài viết sau:
Pin bar là gì? Cách giao dịch hiệu quả với mô hình Pin bar chi tiết nhất
Fakey
Fakey là mô hình đa nến nhưng tối thiểu sẽ bao gồm 4 cây nến, 2 cây nến đầu tiên tuân theo quy luật của mô hình Inside bar, nến thứ ba là cây nến phá vỡ Inside bar, nến thứ tư là cây nến đi theo hướng ngược lại của cây nến thứ 3. Hai cây nến 3 và 4 được gọi là failed breakout inside bar.
Mô hình này có thể xuất hiện trong cả xu hướng tăng hoặc giảm, cung cấp cả tín hiệu đảo chiều hoặc tiếp diễn xu hướng, phụ thuộc vào chiều hướng phá vỡ của mô hình.
Hành vi giá trong mô hình có thể được hiểu như sau: khi cây nến thứ 3 phá vỡ mô hình Inside bar phía trước, những tưởng giá sẽ đi theo hướng phá vỡ, nhưng không, giá quay ngoắt đầu đi ngược lại với lực mạnh mẽ hơn (bằng một cây nến thân dài), điều này cho thấy âm mưu đưa giá đến vị trí tốt hơn trước khi chính thức mua vào hoặc bán ra của các thế lực lớn trên thị trường hoặc có khi do một tin tức quan trọng nào đó khiến giá đi ngược lại. Cây nến thứ 4 đi ngược lại với lực mạnh mẽ hơn, vượt ra khỏi các mức giá của nến mẹ trong mô hình Inside bar, lúc này thì mô hình Fakey mới chính thức bị phá vỡ.
Tìm hiểu cụ thể hơn về Fakey và cách giao dịch cụ thể với mô hình này qua bài viết sau:
Fakey là gì? Chiến lược giao dịch hiệu quả nhất với mô hình Fakey
Các mô hình nến đảo chiều cực mạnh
Như đã nói, bên cạnh các mẫu hình nến quan trọng ở trên thì các mô hình nến đảo chiều là công cụ được nhiều Price Action trader ưa thích sử dụng nhất.
Các mô hình nến đảo chiều có thể là mô hình nến đơn, nến đôi hoặc nến ba. Chúng xuất hiện vào cuối một xu hướng tăng hoặc giảm rõ ràng và cảnh báo về khả năng đảo chiều của xu hướng đó.
Điều quan trọng nhất khi giao dịch với các mô hình nến đảo chiều đó là xác định được xu hướng hiện tại và nhận diện chính xác mô hình. Con đối với mỗi một mô hình thì nó sẽ cung cấp cho bạn thông tin cụ thể về chiều hướng biến động của giá khi chúng xuất hiện.
Một số mô hình nến đảo chiều cực mạnh của phương pháp Price Action:
- Dragonfly Doji (Doji chuồn)/Gravestone Doji (Doji bia mộ)
- Bullish Engulfing (Nhấn chìm tăng)/Bearish Engulfing (Nhấn chìm giảm)
- Piercing Pattern (nến Đường nhọn)
- Bullish Harami/Bearish Harami
- Nến búa Hammer/Shooting Star (Nến bắn sao)
- Inverted Hammer (Nến búa ngược)
- Morning Star (Sao Mai)/Evening Star (Sao Hôm)
- Bullish Abandoned Baby Pattern (Em bé bị bỏ rơi)
- Tweezer Bottom (Đáy nhíp)/Tweezer Top (Đỉnh nhíp)
Các mô hình nến tiếp diễn phổ biến
So với các mô hình nến đảo chiều thì các mô hình nến tiếp diễn ít xuất hiện hơn và cũng ít được ưa chuộng hơn. Cho nên, việc nhận diện các mô hình này cũng có phần khó khăn hơn đối với các trader mới. Tuy nhiên, các bạn cũng có thể tham khảo một số mô hình nến tiếp diễn như mô hình Rising/Falling Three methods (Tăng giá/giảm giá 3 bước), mô hình Upside Gap Tasuki ( Gap tăng Tasuki)…
Mô hình giá là gì?
Nếu các mô hình nến chỉ bao gồm 1, 2 hoặc 3 cây nến tín hiệu thì các mô hình giá lại bao gồm rất nhiều các cây nến, chúng di chuyển trên đồ thị và tạo thành những hình dáng đặc biệt, cung cấp một ý nghĩa cụ thể về hành vi của giá trong một giai đoạn nhất định ở hiện tại, giúp trader có thể dự đoán được biến động sắp xảy ra của giá trong tương lai.
Mô hình giá có thể xuất hiện trên nhiều khung thời gian khác nhau, từ ngắn như M5, M15 đến dài hơn là H1, H4, hoặc có thể là D1 và thời gian hình thành của chúng cũng có thể dài hoặc ngắn. Có mô hình giá chỉ mất vài ngày để hoàn thành nhưng cũng có mô hình mất tới vài tuần, vài tháng. Không giống như mô hình nến, vì các mô hình giá bao gồm rất nhiều cây nến, thời gian hình thành lâu hơn nên đòi hỏi trader phải có kỹ năng quan sát tốt, đặc biệt là nên thu nhỏ biểu đồ để phát hiện các mô hình giá tốt hơn, sau khi xác định được mô hình giá, trader có thể phóng to đồ thị hoặc chuyển sang khung thời gian nhỏ hơn để tìm vị trí vào lệnh phù hợp.
Một số mô hình giá phổ biến của phương pháp Price Action:
- Mô hình giá tam giác (Triangle Pattern)
- Mô hình giá chữ nhật (Rectangle Pattern)
- Mô hình giá cái nêm (Wedges Pattern)
- Mô hình giá Lá cờ (Flag Pattern)
- Mô hình giá Vai đầu vai (Head and Shoulders Pattern)
- Mô hình giá Hai đỉnh/Hai đáy (Double Top/Double Bottom Pattern)
- Mô hình giá Ba đỉnh/Ba đáy (Triple Top/Triple Bottom Pattern)
- Mô hình giá Cốc và tay cầm (Cup and Handle Pattern)
Các vùng giá quan trọng
Là các vùng giá mà tại đó, thị trường có những biến động rất lớn và hành vi của đám đông cũng được thể hiện rất rõ ràng. Trong giao dịch forex thì các vùng giá quan trọng chính là các vùng hỗ trợ hoặc kháng cự.
Hỗ trợ là những vùng giá mà tại đó, giá không thể giảm thêm được nữa và có xu hướng quay đầu đi lên. Khi giá chạm vào vùng hỗ trợ, động thái của đám đông thường sẽ là mua vào hay đặt lệnh Buy.
Kháng cự là những vùng giá mà tại đó, giá không thể tăng thêm được nữa và có xu hướng quay đầu đi xuống. Ngược lại, đám đông thường sẽ có động thái bán ra (đặt lệnh Sell) khi giá chạm vào vùng kháng cự.
Tuy nhiên, khi thị trường phá vỡ được các vùng giá hỗ trợ hoặc kháng cự thì nó sẽ biến động rất lớn và đi theo xu hướng phá vỡ.
Bên cạnh khái niệm vùng hỗ trợ, vùng kháng cự thì trong giao dịch forex, chúng ta còn có các khái niệm về ngưỡng (hay mức) hỗ trợ và ngưỡng (hay mức) kháng cự. Về ý nghĩa thì chúng hoàn toàn giống nhau nhưng sẽ khác nhau về cách xác định vùng hay ngưỡng trên đồ thị giá.
Đối với các Price Action trader, bên cạnh việc nhận diện được các mô hình giá hay các mô hình nến để giao dịch thì họ sẽ kết hợp với hỗ trợ, kháng cự để giao dịch được hiệu quả hơn, nghĩa là, nếu các mô hình nến hay mô hình giá xuất hiện tại các vùng hỗ trợ hay kháng cự thì tín hiệu mà chúng cung cấp sẽ đáng tin cậy hơn, giao dịch sẽ có xác suất thành công cao hơn.
Không riêng gì phương pháp Price Action mà trong giao dịch forex hay trên các thị trường tài chính khác, hỗ trợ và kháng cự là 2 khái niệm vô cùng quan trọng vì chúng liên quan trực tiếp đến mối quan hệ cung – cầu hay tâm lý đám đông mà những vấn đề này lại quyết định đến hành vi của nhà đầu tư, nhà giao dịch trên thị trường, từ đó ảnh hưởng đến chiều hướng biến động giá.
Chungkhoanviet.com cũng đã thực hiện một bài viết rất chi tiết về hỗ trợ, kháng cự, các bạn có thể tham khảo qua đường link sau:
Hỗ trợ, kháng cự là gì? Cách xác định và giao dịch hiệu quả.
Phần 3: Trader mới có thể tiếp cận phương pháp phân tích Price Action hay không?
Ưu và nhược điểm của phương pháp phân tích Price Action
Mỗi phương pháp phân tích đều có ưu, nhược điểm và Price Action cũng không ngoại lệ.
Ưu điểm của Price Action
Đơn giản về mặt hình thức
Không chèn bất kỳ indicators nào, và các cây nến trên đồ thị là thứ duy nhất mà trader cần. Vì chỉ có duy nhất đồ thị giá nên khi phân tích trader sẽ không bị rối mắt, dễ tập trung hơn. Bên cạnh đó, việc không sử dụng indicators sẽ loại bỏ được các tín hiệu gây nhiễu.
Không mất nhiều thời gian để nghiên cứu về công cụ phân tích
Cốt lõi của phương pháp Price Action chính là hành vi của giá thông qua các cây nến. Giao dịch theo phương pháp Price Action là trader sẽ phải phân tích thị trường từ những cây nến đó, mà bản thân mỗi cây nến đã thể hiện một ý nghĩa nhất định về hành vi của những người tham gia thị trường, chính vì vậy khi đọc hiểu được nến, các bạn sẽ hiểu được thị trường. Trên thực tế, quá trình để một trader mới đọc hiểu nến không mất nhiều thời gian so với việc học cách sử dụng chỉ báo. Với mỗi indicators, đòi hỏi các bạn phải hiểu được ý nghĩa của nó, nó phát ra những tín hiệu gì, tín hiệu như thế nào được xem là đáng tin cậy hay như thế nào là tín hiệu gây nhiễu, cách sử dụng nó ra sao… chưa kể đến việc các bạn phải nghiên cứu kết hợp sử dụng các indicators với nhau sao cho hiệu quả nhất… rất nhiều thứ để học.
Tín hiệu giao dịch bám sát hành vi giá
Các bạn sẽ dễ dàng nhận ra ưu điểm này khi đã sử dụng cả indicators và Price Action được một thời gian. Đa số các chỉ báo kỹ thuật sẽ tạo ra các tín hiệu có độ trễ nhất định, nghĩa là khi indicator phát ra tín hiệu giao dịch thì giá đã biến động được một thời gian rồi.
Ngược lại, Price Action tập trung quan sát diễn biến của các cây nến, tại mỗi thời điểm giá tăng hoặc giảm để hình thành nên cây nến đều cung cấp cho trader tín hiệu về tình hình của thị trường.
Nhược điểm của Price Action
Price Action khó tiếp cận
Nếu như nói phương pháp phân tích Price Action là chỉ cần nhìn vào đồ thị giá, quan sát hành vi của giá thông qua các cây nến là sẽ dự đoán được xu hướng thị trường sắp diễn ra thì chẳng phải là quá dễ dàng? Vấn đề mấu chốt ở đây là các bạn phải nhìn như thế nào, làm sao để phát hiện ra hành vi nào của giá tạo ra tín hiệu giao dịch, hành vi nào không, mà điều này thì thực sự không hề đơn giản.
Phân tích hành động giá đòi hỏi các bạn phải có kỹ năng quan sát tốt, nghĩa là nhìn vào đồ thị trống trơn và phát hiện ra các vùng giá quan trọng (hỗ trợ, kháng cự), các mô hình nến đảo chiều mạnh, các mô hình giá tiềm năng… chỉ bằng mắt thường mà không cần hỗ trợ bởi bất kỳ một công cụ nào. Và khi phát hiện ra rồi thì tiếp tục nhận định về tính khả thi của chúng, từ đó mới quyết định có giao dịch hay không.
Price Action tồn tại tính chủ quan cao
Nếu như khi sử dụng các indicators, trader chỉ cần tuân thủ theo các quy luật có sẵn, chẳng hạn như RSI cắt đường 30 từ dưới lên thì vào lệnh Buy, giá vượt ra khỏi dải trên của Bollinger Bands thì vào lệnh Sell hay thị trường đang trong xu hướng tăng nếu giá nằm trên đường SMA(20)… thì với Price Action, sẽ không có một quy chuẩn rõ ràng trong việc nhận định các tín hiệu giao dịch như các ngưỡng hỗ trợ kháng cự, các mô hình nến hay mô hình giá.
Chẳng hạn như khi nhìn vào đường đi của giá, người này phát hiện ra giá đang hình thành mô hình Tam giác nhưng người khác lại cho rằng đó là mô hình Cái nêm hoặc cả 2 đều đồng ý với mô hình Tam giác nhưng nhận định của mỗi người về mô hình là khác nhau, dẫn đến hướng giao dịch khác nhau, vị trí chốt lời và cắt lỗ cũng khác nhau… tất cả đều phụ thuộc vào khả năng phân tích và kinh nghiệm của từng người.
Tại sao phương pháp giao dịch Price Action lại phù hợp với trader mới?
Bạn là một trader mới, ngay từ khi quyết định sẽ tham gia vào thị trường forex, điều mong muốn của bạn là gì?
Có phải bạn muốn nhanh biết cách giao dịch, khi nào nên mua, khi nào nên bán để nhanh kiếm được tiền? Đó là tâm lý chung của đa số các trader mới, đó là lý do các bạn muốn bắt đầu với indicators và đó cũng là lý do mà hơn 90% trader mới bị thất bại trên thị trường này.
Tại sao?
Đơn giản, nếu các bạn lựa chọn indicators để giao dịch nhưng lại không sử dụng chúng một cách có “kiến thức” mà chỉ là học vẹt, chỉ cần biết indicators như thế nào thì vào lệnh Buy, lệnh Sell mà không thực sự hiểu rõ bản chất của indicators đó, không thực sự nắm bắt được thị trường thì trong số 10 lệnh giao dịch với indicators, may mắn lắm thì cũng chỉ có 1 đến 2 lệnh thành công.
Mặc dù Price Action khó tiếp cận nhưng đó lại là phương pháp cực kỳ phù hợp với trader mới.
Thứ nhất, phân tích hành động giá là phương pháp tốt nhất để trader nắm bắt hành vi của đám đông, từ đó thấu hiểu được những gì mà thị trường đang muốn nói. Theo nguyên tắc của Price Action, hành vi của đám đông đều được phản ánh qua hành động của giá và thể hiện bằng những đặc điểm của các cây nến trên đồ thị. Với phương pháp phân tích Price Action, trader sẽ đi mổ xẻ những cây nến đó để nắm bắt được những hành vi này một cách chính xác nhất. Do đó, thay vì phải tiếp cận các indicators phức tạp, trader mới nên bắt đầu bằng việc học cách thấu hiểu thị trường, mà điều này thì Price Action lại làm rất tốt.
Thứ hai, giao dịch với Price Action, trader mới sẽ bớt ảo tưởng về “chén thánh”
Có bao giờ các bạn rơi vào hoàn cảnh như thế này chưa? Quyết định sẽ trở thành một trader trên thị trường forex, các bạn bắt đầu tìm hiểu về cách giao dịch, các phương pháp phân tích và thứ mà các bạn tìm thấy nhiều nhất chính là các indicators. Bạn chọn ngay một chỉ báo kỹ thuật phổ biến, nhiều người sử dụng, nhiều trang web viết về nó, nhiều người nhắc đến nó… để bắt đầu tìm hiểu về cách sử dụng nó. Waooooo, thật thần kỳ, nó chỉ ra cho bạn cụ thể khi nào thì vào lệnh Buy, khi nào thì vào lệnh Sell và bạn bắt đầu thần tượng nó. Chưa cần tìm hiểu thêm những công cụ khác, bạn bắt tay ngay vào giao dịch với indicators, bạn theo dõi thật kỹ chỉ báo trên đồ thị và chờ đợi tín hiệu giao dịch xuất hiện, khi tín hiệu xuất hiện, bạn vào lệnh đúng như những gì mà bạn học được nhưng kết quả là thua lỗ. Bạn tiếp tục thử lại nhiều lần vẫn thua lỗ. Cuối cùng, bạn quyết định chọn một indicator khác và lại tiếp tục theo cách tương tự.
Vấn đề nằm ở đâu?
- Một là các bạn đang bị ảo tưởng về sức mạnh của indicators, bởi vì chúng chỉ ra cho bạn quá cụ thể, quá rõ ràng những gì mà bạn phải làm nên bạn xem nó như chén thánh, nhưng trên thực tế thì không có một công cụ, phương pháp nào là chén thánh, là mang lại hiệu quả 100% cả.
- Hai là indicators hoàn toàn có thể giúp bạn có được một hệ thống giao dịch tốt nhưng sai ở chỗ là các bạn không biết cách sử dụng nó một cách hiệu quả nhất.
Trong khi đó, với Price Action, mọi thứ các bạn đều sẽ phải tự lực. Tất nhiên, Price Action không thả bạn tự bơi nhưng phương pháp này chỉ đưa cho bạn cái cán, còn việc cầm nó và sử dụng như thế nào lại hoàn toàn phụ thuộc vào chính bạn. Price Action sẽ giúp bạn bớt ảo tưởng về chén thánh, mà bớt ảo tưởng thì sẽ bớt sai lầm.
Thứ ba, với Price Action, trader mới sẽ tư duy nhiều hơn
Kinh nghiệm giao dịch là quan trọng, nhưng với một trader mới, kinh nghiệm từ con số 0, vậy, không có kinh nghiệm giao dịch, các bạn sẽ thất bại?
Tất nhiên là không rồi.
Price Action đòi hỏi trader phải tự thân vận động, nhìn đồ thị giá và quan sát bằng chính cặp mắt tinh tường của mình để nhận diện các mẫu hình quan trọng, các mức cản tiềm năng, sau đó phải phân tích các mẫu hình, các mức cản đó để xem xét tính khả thi khi thực hiện giao dịch, từ đó mới quyết định có nên đặt lệnh hay không. Trong quá trình đó, bộ não của trader sẽ phải hoạt động liên tục, kích thích các bạn tư duy nhiều hơn, dần dần sẽ thành thói quen, từ đó tư duy nhanh hơn, nắm bắt nhanh hơn. Đó chính là cơ sở để một trader mới hoàn toàn không có nhiều kinh nghiệm nhưng vẫn có thể giao dịch hiệu quả trên thị trường.
Ngược lại, nếu trader mới bắt đầu với indicators, các bạn sẽ áp dụng chúng một cách rập khuôn mà hoàn toàn không có sự nghiên cứu, phân tích sâu hơn… về lâu dài sẽ không thể phát triển kỹ năng tư duy trong giao dịch.
Thứ tư, Price Action có tính trách nhiệm cao
Như đã nói, nếu các bạn lựa chọn Price Action làm phương pháp phân tích thì quá trình và kết quả giao dịch đều phụ thuộc vào chính các bạn và các bạn phải chịu trách nhiệm hoàn toàn cho sự thành bại của mình trên thị trường này. Điều này tại sao lại quan trọng trong giao dịch forex và đặc biệt với các trader mới?
Bạn biết đấy, có rất nhiều người thua lỗ trên thị trường và đổ lỗi cho forex lừa đảo, có thể vì nhiều lý do khác nhau nhưng trong đó, không ít người xem forex là trò chơi hên xui may rủi, đặt lệnh theo cảm tính hoặc theo những tín hiệu tạo ra từ chỉ báo mà không nghiên cứu sâu về thị trường. Khi bắt đầu với Price Action, các bạn sẽ nhận thức được rằng việc hiểu thị trường vô cùng quan trọng, và mọi quyết định giao dịch của bạn đều xuất phát từ chính sự hiểu biết của bạn nên bạn chính là người phải chịu trách nhiệm cho các giao dịch đó. Nhờ vậy, các bạn sẽ ý thức hơn trong việc tích lũy kiến thức và kinh nghiệm giao dịch chứ không trông chờ vào bất kỳ “chén thánh” nào hay bất kỳ sự may mắn nào.
Phần 4: Chiến lược giao dịch hiệu quả với phương pháp Price Action
Để giao dịch hiệu quả với phương pháp Price Action, điều đầu tiên mà các bạn cần làm chính là dọn sạch biểu đồ. Hãy loại bỏ tất cả các chỉ báo kỹ thuật, các robot giao dịch tự động EAs, các công cụ vẽ phức tạp ra khỏi biểu đồ của mình. Một đồ thị giá chỉ bao gồm các cây nến sẽ là hoàn hảo nhất cho mọi chiến lược giao dịch với Price Action.
Bước 1: Xác định xu hướng chung của thị trường
Một trong những khía cạnh quan trọng nhất của phương pháp giao dịch Price Action chính là học cách xác định thị trường đang có xu hướng hay đang tích lũy. Giao dịch theo xu hướng là chiến lược giao dịch có xác suất thành công cao nhất và đó là điều bắt buộc phải học nếu các bạn muốn có cơ hội kiếm tiền nghiêm túc với tư cách là một forex trader.
Nếu muốn tiếp cận tốt với phương pháp Price Action và đối với một trader mới đã quen với việc sử dụng indicators thì hãy dần dần thay thế chúng bằng hành động giá và các bạn có thể bắt đầu với việc xác định xu hướng thị trường thông qua phân tích hành động giá thay vì phải sử dụng indicators.
Nếu dùng indicators, các bạn thường sẽ sử dụng ADX hay MA… nhưng với Price Action, các bạn hãy quan sát hành vi của nến trong một khoảng thời gian đủ lớn, và nhiệm vụ của các bạn là xác định thị trường có đang trong một xu hướng rõ ràng hay là đang tích lũy.
- Nếu hành vi của giá tạo ra các đỉnh mới cao hơn và các đáy mới cao hơn thì có thể kết luận thị trường đang trong xu hướng tăng.
- Nếu hành vi của giá tạo ra các đỉnh mới thấp hơn và các đáy mới thấp hơn thì có thể kết luận thị trường đang trong xu hướng giảm.
- Còn lại, nếu giá di chuyển bên trong một phạm vi được giới hạn bởi 2 biên trên và dưới, không tạo các đáy, các đỉnh tuân theo những quy luật trên thì chứng tỏ thị trường đang trong trạng thái tích lũy.
Bước 2: Xác định các vùng hỗ trợ, kháng cự quan trọng trên đồ thị giá
Nhắc lại một chút về cách xác định các vùng hỗ trợ, kháng cự tiềm năng trên đồ thị giá.
Thứ nhất, tập trung xác định các vùng hỗ trợ, kháng cự gần với hiện tại nhất, tạm thời bỏ qua các vùng hỗ trợ quá thấp hoặc kháng cự quá cao vì ở thời điểm hiện tại, giá sẽ có xu hướng tiếp cận đến những khu vực gần hơn.
Thứ hai, chỉ xác định các vùng hỗ trợ, kháng cự có lực cản mạnh, nghĩa là tại những vùng giá đó, giá đã có ít nhất 2 lần chạm vào và quay đầu.
Thứ ba, ưu tiên xác định các vùng hỗ trợ, kháng cự trên những khung thời gian lớn như H1, H4 hay D1, trên những khung thời gian nhỏ hơn, lực cản tại những vùng này sẽ yếu và dễ bị phá vỡ.
Để tìm hiểu chi tiết về cách xác định các vùng hỗ trợ, kháng cự tiềm năng, các bạn có thể tham khảo tại bài viết sau:
Hỗ trợ, kháng cự là gì? Cách xác định và giao dịch hiệu quả.
Bước 3: Chờ đợi mô hình nến hoặc mô hình giá xuất hiện tại những vùng hỗ trợ, kháng cự đã xác định trước và vào lệnh
Nếu mô hình nến đảo chiều tăng xuất hiện tại vùng hỗ trợ thì khả năng đảo chiều của xu hướng sẽ cao hơn, xác suất thành công của lệnh sẽ cao hơn. Ngược lại, nếu mô hình nến đảo chiều giảm xuất hiện tại vùng kháng cự thì tín hiệu đảo chiều từ mô hình nến sẽ càng được củng cố, xác suất thành công của lệnh Sell sẽ cao hơn.
Đối với phương pháp Price Action, chiến lược giao dịch thuận xu hướng hoặc giao dịch đảo chiều nếu được thực hiện như các bước ở trên đều mang lại hiệu quả cao.
- Ví dụ: chiến lược giao dịch đảo chiều
Giá tạo đỉnh mới thấp hơn và đáy mới thấp hơn, hành vi này của giá cho biết thị trường đang trong xu hướng giảm.
Mô hình nến đảo chiều tăng Bullish Reversal Pin bar xuất hiện trong xu hướng giảm, cung cấp tín hiệu về khả năng đảo chiều của xu hướng. Đồng thời, mô hình này lại xuất hiện tại vùng hỗ trợ mạnh, do trước đó, giá đã ít nhất 2 lần chạm vào và quay đầu tăng, điều này giúp cho tín hiệu đảo chiều từ mô hình nến được củng cố.
Một lệnh Buy có thể được thực hiện khi cây nến Pin bar vừa đóng cửa hoặc sau khi cây nến xác nhận theo ngay sau Pin bar đóng cửa. Đặt stop loss ngay phía dưới mức giá thấp nhất của Pin bar.
- Ví dụ: chiến lược giao dịch thuận xu hướng
Giá tạo đỉnh mới cao hơn và đáy mới cao hơn, hành vi của giá cho thấy thị trường đang trong xu hướng tăng. Khi giá điều chỉnh giảm thì mô hình Bullish Reversal Pin bar xuất hiện, cảnh báo về khả năng giá sẽ quay đầu tăng, kết thúc đợt điều chỉnh giảm, đồng thời vùng giá mà mô hình này xuất hiện cũng là vùng hỗ trợ mạnh, do đó, tín hiệu giá tiếp tục xu hướng tăng được củng cố hơn.
Kết luận
Có rất nhiều trader theo đuổi trường phải giao dịch Price Action và họ đã thành công, bạn cũng hoàn toàn có thể làm được, chỉ cần bạn thực sự yêu thích phương pháp này và dành thời gian nghiên cứu về nó một cách nghiêm túc. Bên cạnh sự yêu thích, các bạn cũng phải xác định liệu rằng bản thân có phù hợp với phương pháp này hay không?
- Bạn thích sự đơn giản hay phức tạp?
- Bạn muốn bám víu vào các tín hiệu có sẵn từ indicators hay tự thân vận động để phát triển tư duy phân tích và khả năng quan sát, nhận định?
Price Action sẽ phù hợp với những trader ưa thích sự đơn giản và như đã nói, với Price Action, các bạn là người duy nhất chịu trách nhiệm cho mọi quyết định của mình chứ không thể đổ lỗi cho bất kỳ một công cụ nào khác.
Nếu cảm thấy bản thân phù hợp và quyết tâm theo đuổi phương pháp phân tích Price Action, các bạn hãy bắt đầu từ những thứ cơ bản nhất như hỗ trợ, kháng cự hay tìm hiểu cách đọc nến… Tiếp đến, sau khi đã nắm vững các mô hình giá, mô hình nến, hãy tập làm quen với việc sử dụng các công cụ này trong giao dịch hằng ngày của mình. Những indicators nào mà các bạn vẫn đang sử dụng, hãy thay thế chúng thông qua phân tích hành động giá tương ứng. Và cuối cùng là luyện tập thật nhiều để phát triển kỹ năng quan sát, kỹ năng nhận diện mô hình và phân tích hành vi của giá thông qua các cây nến.
CHÚC CÁC BẠN THÀNH CÔNG.
