Sau khi đã được tìm hiểu về thị trường forex, về ưu nhược điểm của giao dịch forex, các bạn đã có câu trả lời cho mình về việc nên hay không tham gia vào kênh đầu tư vô cùng hấp dẫn nhưng cũng rất rủi ro này chưa?
Nếu nhận thấy sự phù hợp của bản thân đối với thị trường ngoại hối và quyết định sẽ giao dịch forex, các bạn có thể bắt đầu cho quá trình nghiên cứu sâu hơn về thị trường. Một nhà đầu tư mới, khi bắt đầu tiếp cận một thị trường mới, cần nắm vững hàng hóa của thị trường đó, về đặc tính và cả các yếu tố tác động đến giá cả của hàng hóa.
Vậy thì, thị trường ngoại hối mua, bán cái gì? Giá cả trên thị trường ngoại hối thay đổi do đâu? Hãy cùng quocdunginvest.com tìm hiểu nhé.
TIỀN – Hàng hóa của thị trường forex
Bất kỳ một loại thị trường nào cũng có hàng hóa, đó là điều tất yếu. Thị trường bất động sản có hàng hóa là nhà cửa, đất đai; thị trường hải sản có tôm, cua, cá, mực hay thị trường chứng khoán có cổ phiếu, trái phiếu… tất cả những loại hàng hóa này đều được mua, bán bằng phương tiện thanh toán chủ yếu là TIỀN.
Thị trường forex cũng vậy, cũng có hàng hóa, nhưng điều đặc biệt ở chỗ, hàng hóa trên thị trường forex lại chính là TIỀN. Người ta dùng một loại tiền này để đổi lấy một loại tiền khác.
Trong khái niệm về thị trường forex cũng đã nói lên hàng hóa của thị trường này – là nơi diễn ra các hoạt động trao đổi ngoại tệ của các cá nhân, tổ chức trên toàn thế giới, mà ngoại tệ ở đây chính là TIỀN.
TIỀN được mua, bán như thế nào trên thị trường forex?
Các loại tiền tệ trên thị trường forex được ghép cặp với nhau theo quy ước quốc tế. Ví dụ đô la Mỹ với bảng Anh sẽ là GBP/USD, đồng Euro với đô la Mỹ sẽ là EUR/USD…
Giao dịch ngoại hối có nghĩa là bạn dùng một loại tiền tệ này để đổi lấy một loại tiền tệ khác, chẳng hạn như bạn dùng đô la Mỹ để đổi lấy bảng Anh. Trên thị trường forex, để thực hiện giao dịch trao đổi này, các bạn sẽ thực hiện các lệnh Mua (Buy) hoặc Bán (Sell) các cặp tiền tương ứng.
Ví dụ: các bạn muốn dùng đô là Mỹ để đổi lấy bảng Anh, điều này có nghĩa là bạn đang bán ra USD để mua vào GBP, giao dịch của bạn trên thị trường sẽ là mua cặp tiền GBP/USD.
Ngược lại, nếu các bạn thực hiện giao dịch bán cặp EUR/USD, nghĩa là bạn đang bán EUR để mua vào USD.
Giá cả trên thị trường forex
Hàng hóa phải có giá, giả cả của các cặp tiền trong forex chính là tỷ giá giữa 2 đồng tiền có trong cặp.
Tỷ giá là gì?
Tỷ giá hay tỷ giá hối đoái là tỷ lệ trao đổi giữa 2 đồng tiền, là giá cả đơn vị tiền tệ của một quốc gia được tính bằng tiền của một quốc gia khác, hay nói cách khác, tỷ giá là số lượng đơn vị tiền tệ cần thiết để mua một đơn vị ngoại tệ.
Ví dụ: để mua 1 đô la Mỹ, các bạn cần bỏ ra 22.500 đồng tiền Việt Nam, thì con số 22.500 chính là tỷ giá giữa USD và VND.
Các cặp tiền trên thị trường ngoại hối thường được viết như sau: USD/VND, USD/CAD, EUR/USD… hoặc USD.VND, USD.CAD, EUR.USD… tên viết tắt của 2 loại tiền tệ ngăn cách nhau bởi dấu “/” hoặc dấu chấm “.” Đồng tiền được trước là đồng tiền cơ sở, đồng tiền đứng sau là đồng tiền định giá.
Ví dụ: tỷ giá của EUR/USD là 1.23456, tỷ giá này có nghĩa là 1 EUR = 1.23456 USD, hay để mua 1 đồng Euro, bạn cần có 1.23456 đô la Mỹ.
Mua bán TIỀN trong forex tạo ra lợi nhuận như thế nào?
Các bạn kiếm lợi nhuận ở các thị trường khác như thế nào?
Thị trường vàng: dự đoán giá vàng sẽ tăng lên trong tương lai 🡪 ngày hôm nay, các bạn đi mua vàng 🡪 một thời gian sau, giá vàng tăng lên như dự đoán 🡪 bạn bán ra và thu về lợi nhuận.
Thị trường chứng khoán: kỳ vọng vào tốc độ phát triển của công ty ABC 🡪 ngày hôm nay bạn mua vào cổ phiếu ABC 🡪 công ty làm ăn có lợi nhuận, giá cổ phiếu tăng cao 🡪 bạn bán cổ phiếu ABC để thu về lợi nhuận.
Ở thị trường forex cũng tương tự như vậy.
Bạn mua đồng USD, nghĩa là bạn đang đầu tư vào nền kinh tế Mỹ, bạn đang kỳ vọng nền kinh tế này sẽ tốt hơn trong tương lai. Khi dự đoán của bạn chính xác, giá của đô la Mỹ tăng lên, bạn bán ra lại số USD đã mua vào và thu về lợi nhuận.
Tuy nhiên, trên thị trường này, các giao dịch mua, bán đều thực hiện trên cặp tiền tệ. Về bản chất, tỷ giá của cặp tiền tệ phản ánh sức khỏe nền kinh tế của một quốc gia so với quốc gia khác. Ví dụ, tỷ giá USD/CAD tăng lên, điều này có nghĩa là nền kinh tế Mỹ đang tăng trưởng tốt hơn so với Canada.
Nếu dự đoán tỷ giá USD/CAD tăng, bạn đặt lệnh Buy (mua USD, bán CAD) 🡪dự đoán chính xác, đóng lệnh (đồng nghĩa với bán USD, mua CAD) để chốt lợi nhuận.
Các cặp tiền trong giao dịch forex
Ký hiệu và tên gọi các cặp tiền tệ trên thị trường ngoại hối
Ở thị trường ngoại hối giao ngay, các cặp tiền tệ được viết dưới dạng USD/CAD, EUR/USD…, nghĩa là 2 đồng tiền được cách nhau bởi dấu “/”, nhưng trong phần mềm giao dịch forex, các 2 đồng tiền được cách nhau bởi dấu chấm “.”, ví dụ: USD.CHF, GBP.USD. Dù viết theo cách nào thì đồng tiền đứng trước vẫn là đồng tiền cơ sở, đồng tiền đứng sau là đồng tiền định giá.
Tiền tệ của mỗi quốc gia đều được viết tắt bằng 3 chữ cái, trong đó 2 chữ cái đầu tiên đại diện cho tên của quốc gia đó, chữ cái thứ 3 là tên của đồng tiền.
Ví dụ:
- USD: US là United State, D là Dollar
- CAD: CA là Canada, D là Dollar
- THB: TH là Thailand, B là Baht
- GBP: GB là Great Britain, P là Pound
- …
Tuy nhiên, cũng có một số đồng tiền không tuân theo quy tắc đó, chẳng hạn như Franc Thụy Sĩ có ký hiệu là CHF, trong đó CH là tên Thụy Sĩ trong tiếng Latinh, Confoederatio Helvetica chứ không phải là tên của Thụy Sĩ trong tiếng Anh (Switzerland).
Ký hiệu của các loại tiền tệ
Mỗi loại tiền tệ đều có một ký hiệu riêng, USD thì có ký hiệu là $, EUR thì có ký hiệu là €, GBP có ký hiệu là £, JPY là ¥, CAD là C$, NZD là NZ$, AUD là A$ hoặc AU$, CHF là Fr hoặc SFr…
Tên gọi riêng của các loại tiền tệ
Các bạn sẽ thường xuyên bắt gặp những nhà phân tích, chuyên gia forex sử dụng các tên gọi đặc biệt như Kiwi, Swissy, Loonie… là những tên riêng hay còn gọi là tên lóng của một số đồng tiền phổ biến. Tuy nhiên, nhắc đến những tên gọi này, các bạn phải tự ngầm hiểu rằng đang nhắc đến cặp tiền tệ chứ không phải đơn lẻ một đồng tiền.
Ví dụ: khi nói giá của Loonie đang giảm, nghĩa là tỷ giá của cặp USD/CAD đang giảm.
Ý nghĩa tên gọi đặc biệt của một số cặp forex chính
- GBP/USD (Cab hay Cable): tên gọi này xuất hiện từ năm 1858, bắt nguồn từ một dây cáp được đặt xuyên Đại Tây Dương để kết nối giữa 2 sàn giao dịch của Anh và Mỹ
- EUR/USD (Fiber): Fiber cũng là tên của một loại cable mà Châu Âu sử dụng để nâng cấp đường dây truyền tin nhằm nắm bắt các tin tức thị trường một cách nhanh chóng hơn
- NZD/USD (Kiwi): đơn giản vì Kiwi là loài chim Quốc điểu của New Zealand
- USD/CHF (Swissy): từ này có nghĩa là con người Thụy Sĩ
- USD/CAD (Loonie): đây là tên của một loài chim được in trên đồng tiền Canada
- USD/JPY (Ninja): đơn giản vì Ninja đến từ Nhật Bản, cặp này còn được gọi là Yen hoặc Gopher
Phân loại các cặp tiền trong giao dịch forex
Thị trường ngoại hối bao gồm hơn 170 cặp tiền tệ khác nhau và được chia thành 3 loại: các cặp tiền chính (major pair), cặp tiền chéo (cross pair), các cặp ngoại lai (exotic pair).
- Cặp tiền chính – Major pair
Là những cặp tiền bao gồm đồng đô la Mỹ và đồng tiền của một nền kinh tế lớn như châu Âu, Nhật Bản, Anh…
Có 7 cặp tiền chính trong forex, bao gồm
- USD/CAD: đô la Mỹ và đô la Canada
- AUD/USD: đô la Úc và đô la Mỹ
- EUR/USD: Euro và đô la Mỹ
- GBP/USD: bảng Anh và đô la Mỹ
- USD/JPY: đô la Mỹ và Yên Nhật
- USD/CHF: đô la Mỹ và Franc Thụy Sĩ
- NZD/USD: đô la New Zealand và đô la Mỹ
Đây là những cặp tiền được giao dịch nhiều nhất trên thị trường, tức tính thanh khoản của chúng là cao nhất. Chính vì thế, những cặp tiền chính này luôn nhận được báo giá tốt nhất tại hầu hết các công ty môi giới, thể hiện ở chênh lệch giá mua, giá bán (spread) là thấp nhất.
Theo thống kê của Ngân hàng thanh toán quốc tế – BIS mới nhất vào năm 2019 (thực hiện 3 năm 1 lần), 7 cặp tiền tệ đạt doanh thu cao nhất trên thị trường ngoại hối OTC, bao gồm:
- EUR/USD 24%
- USD/JPY 17.8%
- GBP/USD 9.3%
- AUD/USD 5.2%
- USD/CAD 4.3%
- USD/CNY 3.8%
- USD/CHF 3.6%
Mặc dù loại bỏ được đồng đô la New Zealand ra khỏi bảng xếp hạng các tiền tệ được giao dịch nhiều nhất, nhưng đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc (CNY) vẫn không thuộc nhóm các cặp tiền chính. Bởi vì, theo quy ước quốc tế, các cặp tiền chính phải bao gồm các đồng tiền tự do, nghĩa là không có bất kỳ sự can thiệp nào của chính phủ đối với dòng vốn luân chuyển. Trong khi đó, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc lại thực hiện chính sách neo đồng Nhân dân tệ vào đô la Mỹ và giới hạn trong khoảng 6 – 7 CNY/USD. Tuy nhiên, có lẽ chính sách này sẽ không còn hữu hiệu khi mà nền kinh tế Trung Quốc hiện tại đang rất lớn mạnh.
Đô la Mỹ – Vua của các loại tiền tệ
Đô la Mỹ là đồng tiền quan trọng nhất trong thị trường tài chính quốc tế. Mặc dù doanh thu ngoại hối chiếm tỷ trọng lớn nhất tại Vương Quốc Anh (43,1%, năm 2019) nhưng đô la Mỹ lại là đồng tiền được giao dịch nhiều nhất, chiếm tỷ trọng doanh thu cao nhất (88%) mà không phải là GBP.
Xếp thứ 2 trong danh sách tiền tệ được giao dịch nhiều nhất là Euro với tỷ trọng 32,3%, xếp thứ 3 là Yên Nhật với 16,8%, thứ 4 là Bảng Anh với 12,8%, thứ 5 là đô la Úc với 6,8% và đồng hạng thứ 6 là đô la Canada và Franc Thụy Sĩ với 5%.
- Cặp tiền chéo – Cross pair
Các cặp tiền chéo không chứa USD và được kết hợp từ 2 đồng tiền của 2 nền kinh tế mạnh. Có 7 đồng tiền được kết hợp với nhau để tạo thành các cặp tiền chéo, bao gồm: EUR, JPY, AUD, CAD, CHF, GBP và NZD. Trong đó, EUR, GBP và JPY có mặt hầu hết trong các cặp tiền chéo.
Mặc dù không xuất hiện trong danh sách các đồng tiền chính nhưng các cặp tiền chứa đô la Singapore (SGD) và đô la Hồng Kông (HKD) cũng được xem là các cặp tiền chéo. Bởi lẽ 2 quốc gia này cũng chiếm tỷ lệ lớn trong tổng doanh thu ngoại hối (gần 7.6% mỗi quốc gia). Bên cạnh đó, cặp USD/HKD là cặp phổ biến tiếp theo sau các cặp tiền chính, cặp này chiếm tỷ lệ 3.3%, xếp thứ 8 trong danh sách các cặp tiền có doanh thu giao dịch cao nhất năm 2019.
Các cặp tiền ngoại lai – Exotic pair
Một đồng tiền mạnh của một nền kinh tế lớn như USD hoặc EUR kết hợp với một đồng tiền yếu của nền kinh tế nhỏ hoặc mới nổi như ZAR (Rand Nam Phi), THB (Baht Thái Lan), MXN (Peso Mexico), DKK (Krone Đan Mạch), SEK (Krona Thụy Điển), NOK ( Krone Na Uy), TRY (Lia Thổ Nhĩ Kỳ)… tạo thành một cặp tiền ngoại lai.
Các cặp tiền ngoại lai phổ biến trên thị trường forex như EUR/NOK, EUR/SEK, USD/TRY, USD/THB, USD/NOK…
So với các cặp tiền chính và cặp tiền chéo thì các cặp tiền exotic có khối lượng giao dịch thấp hơn rất nhiều, do đó, tính thanh khoản không cao, dẫn đến chi phí giao dịch trên những cặp tiền này khá lớn. Nhà đầu tư ít quan tâm hơn đến chúng và các công ty môi giới cũng ít khi đưa những cặp này vào danh mục sản phẩm giao dịch dành cho khách hàng của mình.
Các cặp tiền được giao dịch phổ biến nhất
3 cặp tiền được giao dịch phổ biến, đạt tỷ trọng doanh thu cao nhất, bao gồm EUR/USD, USD/JPY và GBP/USD
EUR/USD
Không quá khó hiểu khi mà cặp tiền này đứng vị trí thứ nhất. Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu là 2 nền kinh tế lớn mạnh nhất thế giới, thông tin về 2 đồng tiền này luôn được cập nhật mọi lúc, mọi nơi, giúp cho nhà đầu tư có thêm nhiều dữ kiện hơn trong quá trình phân tích. Khối lượng giao dịch lớn nên EUR/USD cũng là cặp tiền có tính thanh khoản cao nhất trên thị trường. Nhờ đó, chi phí giao dịch trên cặp tiền này cũng thấp nhất. Tại các broker uy tín, spread trên cặp EUR/USD chỉ từ 0.0 đến 0.1 pips.
USD/JPY
Mặc dù thị phần doanh thu forex trên thị trường OTC tại Nhật Bản không phải là cao nhất, chỉ đứng thứ 5, chiếm khoảng 4.5% nhưng cặp tiền USD/JPY lại là cặp tiền được giao dịch rất phổ biến, chỉ đứng sau EUR/USD. Nhật Bản hiện tại là cường quốc lớn về kinh tế, tất nhiên đồng tiền của quốc gia này sẽ nhận được rất nhiều sự quan tâm từ nhà đầu tư toàn cầu. Thanh khoản của cặp này cũng thuộc top đầu, spread chỉ dao động từ 0.0 đến 0.5 pips. Tại một số sàn forex, spread trên cặp USD/JPY đôi khi còn thấp hơn cả EUR/USD
GBP/USD
Vương Quốc Anh đang dẫn đầu về doanh thu ngoại hối toàn cầu nên không có gì lạ khi GBP/USD là một trong số 3 cặp tiền được giao dịch phổ biến nhất thị trường. Các thông tin về cặp tiền này cũng khá phổ biến và luôn được cập nhật thường xuyên. Tuy nhiên, so với EUR/USD và USD/JPY thì GBP/USD có tính biến động cao hơn nên tạo ra nhiều cơ hội mang về cho nhà đầu tư lợi nhuận cao nếu nắm bắt tốt thời cơ, ngược lại, nếu không tận dụng tốt, rủi ro trên cặp này cũng sẽ rất lớn.
Các loại hàng hóa khác trên thị trường forex
Ngoài TIỀN hay chính xác hơn là tỷ giá giữa các loại tiền tệ với nhau thì ở thị trường forex, nhà đầu tư còn được giao dịch tỷ giá của các loại tài sản, hàng hóa khác với một loại tiền tệ chính, bao gồm USD hoặc EUR.
Các tài sản, hàng hóa được giao dịch trên thị trường forex bao gồm:
- Kim loại: vàng (XAU/USD), bạc (XAG/USD), platinum, palladium
- Chỉ số: US30, UK100, HK50, JPN225, AUS200…
- Cổ phiếu
- Trái phiếu
- Hàng nông sản: bông, lúa mì, đường, cà phê, cacao…
- Dầu thô: dầu WTI, dầu Brent
- Khí gas tự nhiên
- Các quỹ ETF
- Các loại tiền điện tử như Bitcoin, Ethereum, Litecoin, Ripple, Bitcoin Cash…
Phụ thuộc vào mỗi sàn forex mà danh mục sản phẩm giao dịch sẽ khác nhau, nhưng chắc chắn không thể thiếu các cặp tiền chính, cặp tiền chéo, chỉ số và vàng.
Kết luận
Mặc dù có rất nhiều cặp tỷ giá được giao dịch trên thị trường nhưng là một trader mới, các bạn chỉ nên quan tâm đến 1 hoặc 2 cặp tỷ giá chính. Giao dịch càng ít, các bạn sẽ càng có nhiều thời gian để tìm hiểu sâu hơn về các cặp tiền đó, về đặc điểm, bản chất, các yếu tố tác động đến tỷ giá của chúng. Bên cạnh đó, việc thường xuyên theo dõi các tin tức liên quan đến đồng tiền của các quốc gia lớn cũng vô cùng quan trọng, đặc biệt là Hoa Kỳ, bởi đồng USD ảnh hưởng gần như hầu hết đến tất cả các cặp tiền tệ trên thị trường.
CHÚC CÁC BẠN THÀNH CÔNG.