Mặc dù vẫn được xếp vào nhóm các Harmonic pattern nhưng Cypher lại khác biệt hơn về quy tắc các tỷ lệ Fibonacci của mô hình. Cypher pattern ít xuất hiện trên thị trường nhưng một khi đã xuất hiện và hoàn thành thì tiềm năng lợi nhuận mà nó mang lại cho trader là rất lớn.
Vậy thì, Cypher pattern khác biệt như thế nào, quy tắc về các tỷ lệ Fibonacci ra sao để mô hình Cypher là hợp lệ? Trong bài viết lần này, quocdunginvest.com sẽ giải đáp tất cả các vấn đề đó, ngoài ra, chúng tôi còn đề xuất chiến lược giao dịch hiệu quả nhất với mô hình này. Cùng bắt đầu thôi.
Mô hình Harmonic Cypher là gì?
Không phải Harold M. Gartley hay Scott Carney mà chính Darren Oglesbee mới là người phát hiện ra mô hình Cypher. Trên thực tế thì nó cũng bắt nguồn từ ý tưởng của mô hình Gartley nguyên thủy, sau đó được ông cải tiến bằng cách bổ sung các quy tắc về tỷ lệ Fibonacci vào trong mô hình, cho nên, Cypher pattern dù có phần khác biệt nhưng vẫn được xếp vào nhóm các mô hình Harmonic.
So với mô hình Gartley hay các biến thể động vật thì Cypher pattern ít được biết đến hơn, nhưng không phải vì thế mà nó không hiệu quả. Cypher pattern vẫn cung cấp tín hiệu mạnh mẽ và mang lại tiềm năng lợi nhuận lớn nếu trader nghiêm khắc tuân thủ theo các quy tắc của mô hình.
Cypher pattern thường xuất hiện trong một thị trường có xu hướng và sự có mặt của mô hình này đánh dấu động thái cuối cùng của xu hướng đó. Điều này có nghĩa là, sau khi mô hình được hoàn thành, thị trường có khả năng đảo chiều.
Mô hình Cypher cũng có thể xuất hiện bên trong một kênh giá đã hình thành trước đó, với các đỉnh và đáy của mô hình chạm vào 2 đường trendline của kênh giá, sau khi mô hình hoàn thành, giá có thể tiếp tục di chuyển bên trong kênh giá đó.
Hoặc cũng có thể khi Cypher pattern hoàn thành, giá đảo chiều mạnh mẽ tại D, thị trường sẽ hình thành một kênh giá mới, giá sẽ di chuyển giữa mức cao và mức thấp mới.
Về ứng dụng, mô hình Cypher có thể được áp dụng trên nhiều loại tài sản khác nhau như tiền tệ, vàng, cổ phiếu, tiền điện tử…, hiệu quả trên nhiều khung thời gian khác nhau, nhưng khung thời gian càng nhỏ thì độ tin cậy của mô hình sẽ càng giảm dần.
Đặc điểm nhận diện và các quy tắc về tỷ lệ Fibonacci của mô hình Cypher
Đặc điểm nhận diện
Khi di chuyển của giá đi theo đường Zigzag và tạo thành hình dáng giống chữ M với đỉnh sau cao hơn đỉnh trước hoặc chữ W với đáy sau thấp hơn đáy trước thì chúng ta có thể kỳ vọng về một Cypher pattern hoặc một Shark pattern.
Mô hình Cypher bao gồm 5 điểm X-A-B-C-D, tạo thành 4 chân sóng XA, AB, BC và CD, tuân theo một số quy tắc sau:
- XA là đoạn sóng bắt đầu mô hình, có thể tăng hoặc giảm
- AB ngược chiều XA sao cho điểm B không được vượt qua điểm X
- BC cùng chiều XA với điểm C vượt qua điểm A
- CD là đoạn sóng kết thúc mô hình, ngược chiều XA và điểm D không được vượt qua điểm X
Các quy tắc về tỷ lệ Fibonacci của mô hình
Khi XA là sóng tăng thì ta có mô hình Cypher tăng giá (Bullish Cypher pattern), khi XA là sóng giảm thì ta có mô hình Cypher giảm giá (Bearish Cypher pattern).
Mô hình Bullish Cypher
- Mô hình bắt đầu bằng đoạn sóng tăng XA và không có quy tắc cụ thể nào dành cho đoạn sóng này.
- Tiếp đến, giá điều chỉnh giảm về B sao cho AB thoái lui về tỷ lệ nằm trong khoảng 0.382 đến 0.618 của XA
- Sau đó, giá tăng lên lại đến C sao cho BC mở rộng đến tỷ lệ nằm trong khoảng từ 1.272 đến 1.414 của AB.
- Kết thúc mô hình, giá giảm xuống lại tại D sao cho CD thoái lui về đúng tỷ lệ 0.786 của XC.
Mô hình Bearish Cypher
- Mô hình bắt đầu bằng đoạn sóng giảm XA và không có quy tắc cụ thể nào dành cho đoạn sóng này.
- Tiếp đến, giá điều chỉnh tăng đến B sao cho AB thoái lui về tỷ lệ nằm trong khoảng 0.382 đến 0.618 của XA
- Sau đó, giá giảm xuống về C sao cho BC mở rộng đến tỷ lệ nằm trong khoảng từ 1.272 đến 1.414 của AB.
- Kết thúc mô hình, giá tăng lên lại tại D sao cho CD thoái lui về đúng tỷ lệ 0.786 của XC.
Dễ dàng nhận ra điểm khác biệt của Cypher pattern so với các Harmonic patterns khác chính là ở tỷ lệ Fibonacci của đoạn sóng cuối cùng, CD. Nếu như trong các Harmonic patterns khác, CD là hình chiếu của XA thì với Cypher pattern, CD lại được xác định là hình chiếu của XC.
Mô hình Harmonic Cypher cung cấp tín hiệu giao dịch gì?
Sau khi mô hình Cypher hoàn thành, giá có xu hướng đảo chiều. Đảo chiều ở đây không hẳn là đảo chiều cả một xu hướng dài phía trước mà cũng có thể chỉ là một đoạn sóng đảo chiều của đoạn sóng ngay trước đó.
- Nếu là mô hình Bullish Cypher, sau khi mô hình hoàn thành tại D, giá sẽ tăng lên, trader vào lệnh Buy.
- Nếu là mô hình Bearish Cypher, sau khi mô hình hoàn thành tại D, giá sẽ giảm xuống, trader vào lệnh Sell.
Chiến lược giao dịch hiệu quả với mô hình Cypher
Bao gồm 4 bước giao dịch cơ bản
Bước 1: Nhận diện mô hình
Nếu di chuyển của giá tạo thành hình dáng chữ M với đỉnh sau cao hơn đỉnh trước hoặc chữ W với đáy sau thấp hơn đáy trước thì chúng ta có thể bước đầu nhận diện đó có thể là mô hình Cypher hoặc mô hình Cá mập. Và để biết chính xác mô hình đó có phải là Cypher pattern tiềm năng hay không thì phải đo lường các tỷ lệ Fibonacci của các đoạn sóng.
Trên các nền tảng giao dịch forex hiện nay có các chỉ báo phát hiện mô hình Harmonic, ngoài ra còn có cả chỉ báo của từng mô hình riêng lẻ và mô hình Cypher cũng không ngoại lệ – Cypher pattern indicators. Các chỉ báo này giúp nhận diện mô hình và vẽ luôn trên đồ thị giá, tuy nhiên các mô hình mà chỉ báo phát hiện thường không tuân thủ đúng quy tắc về các tỷ lệ Fibonacci của mô hình nên độ tin cậy không cao, cho nên tốt hơn hết thì các bạn nên nhận diện mô hình bằng cách tự mình quan sát hành vi của giá, sau đó vẽ dần các chân sóng của mô hình rồi đo lường tỷ lệ Fibonacci.
Bước 2: Đo lường tỷ lệ Fibonacci của mô hình
Sau khi giá hoàn thành điểm C thì chúng ta bắt đầu tiến hành vẽ Fibonacci Retracement trên các đoạn sóng và xem xét tính hợp lệ của mô hình.
- Nếu AB thoái lui về tỷ lệ nằm trong khoảng từ 0.382 đến 0.618 của XA thì mô hình Cypher hợp lệ
- Nếu BC mở rộng về tỷ lệ nằm trong khoảng từ 1.272 đến 1.414 của AB thì mô hình Cypher hợp lệ
Tiếp đến, vẽ Fibonacci Retracement cho đoạn XC để chuẩn bị kế hoạch vào lệnh
Bước 3: Vào lệnh
Đối với mô hình Cypher, chúng ta cũng có 3 cách vào lệnh:
Cách 1: Vào lệnh khi mô hình chính thức hoàn thành
Mô hình Cypher được xem là hoàn thành khi giá đảo chiều tại D và CD đảm bảo tỷ lệ thoái lui chính xác ở mức 0.786 của XC. Theo cách này, các bạn sẽ phải chờ đợi sự xuất hiện của cây nến xác nhận theo ngay sau điểm D (là nến tăng trong mô hình Bullish Cypher, là nến giảm trong mô hình Bearish Cypher), sau đó vào lệnh ngay khi cây nến này đóng cửa.
Ưu điểm của cách này là độ an toàn sẽ cao hơn vì khi đó mô hình đã chính thức hoàn thành, tuy nhiên, lệnh không có điểm entry đẹp, trong trường hợp cây nến xác nhận có thân lớn thì lợi nhuận sẽ giảm đi đáng kể.
Cách 2: Vào lệnh sớm khi mô hình chưa hoàn thành
Trader vào lệnh theo cách này sẽ kỳ vọng rằng khi điểm D thỏa mãn điều kiện về tỷ lệ Fibonacci của mô hình thì giá sẽ đảo chiều.
Để thực hiện theo cách này, các bạn chờ đợi khi giá vừa chạm vào tỷ lệ 0.786 của XC (chính là điều kiện hợp lệ của đoạn CD) thì vào lệnh ngay.
Mặc dù rủi ro khi mô hình Cypher chưa chính thức hoàn thành, giá có thể sẽ không đảo chiều tại D và các bạn sẽ thua lỗ, nhưng bù lại, một khi sự kỳ vọng là chính xác thì vào lệnh theo cách này sẽ có điểm Entry đẹp.
Cách 3: Vào lệnh khi xuất hiện tín hiệu giá đảo chiều tại D
Một số trader sẽ kết hợp mô hình Cypher với indicator để củng cố tín hiệu đảo chiều tại điểm D nhưng chúng tôi lại ưu tiên lựa chọn các mô hình nến đảo chiều. Thứ nhất, các candlestick patterns có độ tin cậy cao và cung cấp tín hiệu mạnh mẽ, thứ hai, so với việc sử dụng indicators thì các mô hình nến đơn giản hơn rất nhiều, chỉ cần quan sát hành vi của giá (hay cụ thể hơn là các cây nến) xung quanh khu vực mà các bạn dự định sẽ vào lệnh, thay vì chèn thêm các chỉ báo vào đồ thị giá sẽ khiến cho đồ thị bị rối, rất khó để giao dịch.
Cách thực hiện cũng khá đơn giản, khi giá chạm vào tỷ lệ 0.786 của XC và đồng thời tại đó nếu xuất hiện mô hình nến đảo chiều thì vào lệnh sau khi mô hình nến hoàn thành.
Tín hiệu đảo chiều tại D được củng cố nhờ mô hình nến sẽ giúp tăng độ tin cậy của mô hình Cypher và xác suất thành công của lệnh. Ngoài ra, vào lệnh theo cách thứ ba này có thể sẽ có được vị trí entry tốt hơn so với cách thứ nhất.
Ngược lại, hạn chế lớn nhất của cách này chính là, nếu mô hình nến không xuất hiện và các bạn không quyết định giao dịch thì có thể các bạn sẽ bỏ lỡ cơ hội có được lợi nhuận tốt mà mô hình Cypher mang lại.
Bước 4: Đặt stop loss và take profit
Stop loss
Trong mô hình Bullish Cypher, điểm X là điểm thấp nhất, ngược lại điểm X là điểm cao nhất trong mô hình Bearish Cypher, chính vì thế, vị trí đặt stop loss ngay dưới hoặc trên điểm X này được xem là hợp lý nhất khi giao dịch với mô hình Cypher.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp, điểm D và điểm X quá xa nhau và khi thực hiện chiến lược vào lệnh theo cách 1 hoặc 3 thì chúng ta có thể đặt stop loss ngay phía dưới (lệnh Buy) hoặc ngay phía trên (lệnh Sell) điểm D để khoảng cách từ Entry đến Stop loss được gần hơn nhưng vẫn đảm bảo an toàn, từ đó tỷ lệ Risk:Reward được cải thiện.
Take profit
Như các Harmonic patterns khác, mô hình Cypher cũng có nhiều điểm chốt lời tiềm năng như:
- Tại mức giá ứng với điểm A
- Tại mức giá ứng với điểm C
- Tại mức giá ứng với điểm E sao cho khoảng cách từ D đến E bằng khoảng cách từ X đến C, hay chính là độ cao của mô hình
- Tại một trong các tỷ lệ 0.886, 1.0 (trùng điểm C), 1.272, 1.618… của đoạn CD
Đó thường là các mục tiêu chốt lời mà trader sử dụng khi thực chiến với mô hình Cypher. Tuy nhiên, tác giả của mô hình này có đề cập đến vùng giá tiềm năng mà giá có thể đạt đến khi đảo chiều tại D, đó là từ tỷ lệ 0.382 đến 0.618 của CD. Tùy vào từng khung thời gian giao dịch và độ lớn của mô hình mà chúng ta có thể lựa chọn các mục tiêu này sao cho hợp lý, không quá xa cũng không quá gần, đủ đáp ứng lợi nhuận kỳ vọng của bạn.
Chiến lược chốt lời từng phần
Nhờ có nhiều vị trí chốt lời tiềm năng mà trong giao dịch với các mô hình giá nói chung và mô hình Cypher nói riêng, các trader thường sử dụng chiến lược chốt lời từng phần.
Chiến lược được thực hiện như sau:
Chọn 2 trong số các mục tiêu chốt lời tiềm năng, một gần và một xa hơn. Khi giá chạm mục tiêu thứ nhất thì đóng một nửa lệnh, đồng thời dời stop loss đến vị trí tốt hơn. Khi giá chạm mục tiêu chốt lời thứ hai thì đóng luôn phần lệnh còn lại.
Khi giá chạm mục tiêu chốt lời thứ nhất, một phần lợi nhuận của lệnh đã chắc chắn nằm trong tài khoản. Và khi giá có thể đi xa hơn thì lợi nhuận có thể được gia tăng. Đó chính là ưu điểm lớn nhất của chiến lược chốt lời từng phần.
Ví dụ về mô hình Cypher trên thị trường forex
Ví dụ 1: Mô hình Bullish Cypher
Di chuyển của giá tạo thành chữ M với đỉnh sau cao hơn đỉnh trước, chúng ta có thể kỳ vọng về một mô hình Cypher. Tiến hành đo lường các tỷ lệ Fibonacci của mô hình.
Vẽ Fibonacci Retracement của đoạn XA và AB.
- AB thoái lui về tỷ lệ 0.618 của XA, thỏa điều kiện nằm trong khoảng 0.382-0.618, mô hình Cypher hợp lệ
- BC mở rộng đến tỷ lệ 1.272 của AB, thỏa điều kiện nằm trong khoảng 1.272-1.414, mô hình Cypher hợp lệ.
2 tỷ lệ đầu tiên khá chuẩn, nếu tỷ lệ còn lại cũng hợp lệ thì Cypher pattern khá đẹp, chúng ta có thể kỳ vọng về tiềm năng mà mô hình này mang lại.
Tiếp tục vẽ Fibonacci Retracement của đoạn XC để chuẩn bị chiến lược vào lệnh.
Nếu mạo hiểm vào lệnh khi giá vừa chạm vào tỷ lệ 0.786 của XC thì chúng ta có điểm Buy Entry 1 (E1), với cách này, đặt stop loss ngay phía dưới điểm X (stop loss 1). Và đúng là giá đã vừa chạm vào tỷ lệ này đã ngay lập tức quay đầu tăng. Mặc dù có mạo hiểm nhưng cũng khá may mắn trong trường hợp này.
Ngược lại, nếu vào lệnh theo cách thứ nhất, sau khi giá chạm vào tỷ lệ 0.786 của XC thì xuất hiện tín hiệu xác nhận đảo chiều bằng một cây nến tăng , điểm D được xác nhận hoàn thành, vào lệnh Buy sau khi cây nến tăng đóng cửa, ta có vị trí vào lệnh Buy Entry 3 (E3).
Còn nếu chờ đợi sự xuất hiện của mô hình nến đảo chiều, thì trong trường hợp này, giá chạm vào tỷ lệ 0.786 của XC bằng một cây Bullish Reversal Pin bar, củng cố lại tín hiệu đảo chiều tăng tại D, vào lệnh sau khi cây nến này đóng cửa, ta có vị trí vào lệnh Buy Entry 2 (E2). Đối với cả 2 trường hợp E2 và E3, chúng ta có thể đặt stop loss ngay dưới điểm D (stop loss 2).
Vì mô hình Cypher khá chuẩn chỉnh và nhờ tín hiệu đảo chiều tăng được củng cố bởi mô hình nến Bullish Reversal Pin bar nên chúng ta có thể kỳ vọng lợi nhuận cao hơn so với các mức lợi nhuận theo lý thuyết của mô hình được giới hạn từ tỷ lệ 0.382 đến 0.618 của CD.
Giả sử chọn mục tiêu chốt lời thứ nhất với mức giá ứng với điểm C (TP1) và mục tiêu thứ hai bằng độ cao của mô hình (TP2).
Khi giá chạm vào TP1, đóng một nửa lệnh, đồng thời dời stop loss lên trên một chút, có thể đặt tại vị trí dưới điểm A. Khi giá chạm tiếp TP2 thì đóng luôn phần lệnh còn lại.
Trong trường hợp này, khi giá chạm vào TP1 cũng là lúc một cây Bullish Marubozu với thân khá lớn xuất hiện, cung cấp tín hiệu tiếp diễn xu hướng cực kỳ mạnh mẽ. Nếu thường xuyên giao dịch với mô hình nến thì đây sẽ là tín hiệu tốt để chúng ta có thể tự tin kỳ vọng rằng giá sẽ tiếp tục tăng lên cao hơn nữa và mở rộng mục tiêu chốt lời thứ hai đến vị trí cao hơn, có thể đặt tại tỷ lệ 1.618 của CD (TP3). Kết quả là giá đã tăng cao hơn cả dự đoán trước khi chính thức đảo chiều giảm. Có thể thấy mô hình Bullish Cypher trong trường hợp này đã mang lại tiềm năng lợi nhuận rất lớn cho trader.
Ví dụ 2: Mô hình Bearish Cypher
Khi điểm C vượt qua được điểm A và giá di chuyển tạo chữ W thì rất có thể đây là một Bearish Cypher pattern. Tiến hành đo lường các tỷ lệ Fibonacci để xem xét tính hợp lệ của mô hình.
Vẽ Fibonacci Retracement của đoạn XA và AB.
- AB thoái lui về tỷ lệ 0.618 của XA, mô hình Cypher hợp lệ
- BC mở rộng về tỷ lệ 1.414 của AB, mô hình Cypher hợp lệ
Tiếp tục vẽ Fibonacci Retracement của XC để chuẩn bị chiến lược vào lệnh.
Với cách vào lệnh thứ nhất, sau khi giá chạm vào tỷ lệ 0.786 của XC, chờ cây nến giảm xuất hiện ngay sau đó thì vào lệnh, ta có vị trí Sell Entry 3 (E3). Đặt stop loss ngay trên điểm D (stop loss 2)
Nếu lựa chọn cách thứ hai, vào lệnh ngay khi giá vừa chạm vào tỷ lệ 0.786 của XC, ta có Sell Entry 1, với cách này, đặt stop loss ngay trên điểm X (stop loss 1).
Còn nếu muốn chờ đợi một mô hình nến đảo chiều xuất hiện khi giá chạm tỷ lệ 0.786 của XC (cách vào lệnh thứ ba) thì rất có thể chúng ta sẽ bỏ qua cơ hội giao dịch này, bởi lẽ cây nến hoàn thành điểm D mặc dù có bóng nến trên dài thể hiện sự từ chối giá lên, nhưng đây lại không phải là một cây Bearish Reversal Pin bar hợp lệ do thân nến quá lớn so với phần bóng nến, do vậy tín hiệu đảo chiều giảm không mạnh mẽ. Nếu lựa chọn cách vào lệnh này, tại thời điểm cây nến đó đóng cửa, tâm lý của đa số chúng ta sẽ là phân vân không biết có nên vào lệnh hay không. Trong trường hợp này, có 2 phương án xử lý, một là chuyển sang cách vào lệnh thứ nhất, nếu sau đó là một cây nến giảm thì chúng ta có thể vào lệnh, hai là mở đồ thị giá trên khung thời gian nhỏ hơn như M30 để kiểm tra xem có tín hiệu đảo chiều nào hay không, nếu có thì vào lệnh trên khung M30 luôn, nếu không, hãy thực hiện theo đúng kế hoạch đã định trước, nghĩa là không giao dịch và chỉ đứng ngoài quan sát thị trường.
Trong trường hợp này, nếu các bạn lựa chọn các mục tiêu chốt lời xa hơn như ví dụ trên thì giá đã không thể chạm tới.
Thứ nhất, không xuất hiện thêm tín hiệu giá đảo chiều giảm tại D (giả sử chúng ta chỉ giao dịch trên khung H4 này và không sử dụng thêm bất kỳ indicators nào), thứ hai, sau khi giá đảo chiều, không xuất hiện thêm tín hiệu cho thấy xu hướng sẽ được tiếp diễn mạnh mẽ như trường hợp xuất hiện cây nến Bullish Marubozu ở ví dụ trên. Do vậy, để an toàn, chúng ta nên lựa chọn những mục tiêu chốt lời gần hơn, có thể sử dụng các tỷ lệ từ 0.382 đến 0.618 của CD (mục tiêu chốt lời theo lý thuyết ) để làm mục tiêu thứ nhất, và mức giá tại A hoặc C làm mục tiêu thứ hai.
Trong trường hợp này, sau khi giá chạm vào TP2, ứng với mức giá tại C thì đảo chiều tăng.
Kết luận
Hy vọng qua bài viết này, các bạn đã nắm được đặc điểm và các quy tắc của mô hình Cypher cũng như có thể vận dụng những hướng dẫn của chúng tôi để thực chiến với mô hình này trên thị trường. Những gì mà chúng tôi chia sẻ trong bài viết có thể sẽ không phù hợp hoặc không còn đúng trong một số điều kiện đặc biệt hoặc khi thị trường biến động bất thường. Do vậy, trong quá trình giao dịch thực tế, các bạn có thể sẽ rút ra được những kinh nghiệm riêng khi giao dịch với mô hình này. Điều quan trọng là hãy luyện tập thật nhiều và cố gắng nắm bắt cơ hội khi may mắn bắt gặp Harmonic patterns đắt giá này.
CHÚC CÁC BẠN THÀNH CÔNG.